VanHaber - Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) Van Şube Eşbaşkanı Murat Atabay, Eğitim Bilişim Ağı’nda (EBA) Jiyan isminin, “uygunsuz ve yasaklı” şeklinde tanımlayarak, öğretmenin öğrenciye göndermek istediği ders ve etkinlik programını reddedilmesine tepki gösterdi. Asimilasyon politikalarının devam ettiğini belirten Atabay, bu politikalardan vazgeçilerek, anadilde eğitime dönük yasal gerekliliklerin yapılmasını istedi.
Koronavirüs (Kovid-19) salgını sonucu okulların kapanmasının beraberinde bir çok sorun getirdiğini dile getiren Atabay, bölge illerinde EBA’ya giriş oranının yüzde 3 ve 4’lerde olduğuna dikkati çekerek, “Bölgemizde teknolojik donanım ve internet erişimi noktasında ciddi sorunlar yaşayan ailelerimizin bu sorununun çözümü noktasında yetkililerden yeterli bir çaba görmemekteyiz” dedi.
‘ŞAŞIRMADIK’
Kürtçe’nin yıllarca yok sayıldığını, Kürtçe isimlerin yasaklandığını, köy isimlerinin değiştirildiğini hatırlatan Atabay, “EBA üzerinden Kürtçe bir ismin yasaklı kelime sayılması kimilerine göre inanılması zor bir olay olabilir. Ancak yıllarca bu yasaklamalarla yaşamış bizler için çok şaşırtıcı olmamıştır. Yıllardır anadilinde eğitim mücadelesi veren sendikamız ayrımcı, ötekileştirici, asimilasyoncu anlayışın devamı diye nitelendirilecek bu yasaklamalara hiç de yabancı değildir. Aynı EBA uygulaması İngilizce, Fransızca hatta Papua Yeni Ginece bir isim yazıldığında da aynı uyarıyı verecek miydi? Merak ediyoruz doğrusu. Bakanlığın gecikmeden bu inkarcı ve asimilasyoncu uygulamada sorumluluğu olanlar hakkında soruşturma başlatması ve sonucunu kamuoyu ile paylaşması gerekmektedir. Bunun takipçisi olacağımızın da bilinmesi gerekmektedir” diye konuştu.
‘DİL KÜLTÜRÜN TAŞIYICISIDIR’
Dilin bir iletişim aracı olmaktan çok daha fazla şeyi ifade ettiğini vurgulayan Atabay, şöyle devam etti: “Her dil, o dili konuşan toplumun tarihinin ve kültürünün taşıyıcısıdır da. Birey ne kadar çok dil bilirse ufku da o kadar genişler. Ancak her insan için anadilinin ayrı bir önemi ve yeri vardır. Anadili kişinin dünyayla ilk iletişim kurma sürecinde edinip öğrenmeye başladığı ve dolayısıyla kişiliğinin, kimliğinin, duygusal ve zihinsel gelişiminin ayrılmaz bir parçası niteliğini taşıyan dildir. Özellikle ulus-devlet inşa süreçlerinde homojen bir topluluk yaratma politikalarının, kültürel ve dilsel çeşitlilik ve zenginlikler açısından ciddi tehdit ve tehlikelere yol açtığı bilinmektedir. Bilim çevreleri bu tehlikenin ortadan kaldırılmasının ve dilsel zenginliğin korunmasının ancak anadillerinin öğretimiyle ve anadilinde eğitimle mümkün olabileceğini dile getirmektedir. Bu bilimsel doğruyu dikkate alan pek çok ülkede çok dilli eğitim modelleri geliştirilerek hayata geçirilmiştir Sendikamız yıllardır anadilinde eğitim mücadelesi vermektedir. Anadilinde eğitim bir insanın vazgeçilmez en temel evrensel ve insani hakkıdır. Ancak Kürtçe’ye olan tahammülsüzlük, asimilasyona uğratma çabaları nedeniyle maalesef bu hak Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana verilmemiş, verilmesi için mücadele eden tüm kesimler de baskı altına alınmıştır. Anadilinde eğitimi olmayan bir dilin yaşama şansı olmadığı ve asimilasyona uğramamasının neredeyse imkansız olduğu, anadilinde eğitim almayan bireylerin eğitim hayatlarının olumsuz etkilendiği ve eğitim hayatları boyunca bu dezavantajlı durumu yaşadıkları düşünüldüğünde anadilinde eğitimin önemi daha iyi anlaşılmaktadır.
ENGELLERİ KALDIRIN
Jiyan isminin de EBA tarafından yasaklı kelime olarak kabul edilmiş olması aslında yasakçı, inkarcı ve asimilasyoncu anlayışın devam ettiğinin ve anadilinde eğitimin ne kadar önemli, vazgeçilmez ve mücadelesinin yükseltilerek devam etmesi gerektiğinin göstergesidir. Son olarak yetkililere şunu sormak istiyoruz. Jiyan ismi gibi yasaklı kabul ettiğiniz başka isimler ve kelimeler var mıdır? Varsa böyle bir yasaklama kimin izni ve onayı ile gerçekleştirilmiştir? Bu yasaklamada sorumluluğu olanlar hakkında herhangi bir soruşturma başlatacak mısınız? Ve şunu söylüyoruz: Diller üzerindeki tüm yasaklamalardan ve kısıtlamalardan vazgeçin. Anadilinde eğitimin önündeki engelleri kaldırın. Her çocuğun kendi anadilinde eğitim almasını sağlamaya dönük yasal değişiklikleri gerçekleştirin.”
