Artan yem ve saman fiyatları ile birlikte hayvan fiyatlarında da ciddi bir artış yaşandı. Yüksek maliyetin hayvancılığa olan etkisine değinen besiciler, özelikle köylerde eskisi gibi üretimin olmaması ve çiftçiye verilen desteklerin azalmasıyla kentlere göçlerin yaşandığına dikkati çekti. Hayvan pazarına gelen besiciler, ellerinde bulunan hayvanları mecburiyetten satmak zorunda kaldıklarını ifade etti.
GÖÇ, KURAKLIK VE YEM FİYATLARI İpekyolu ilçesinde bulunan Hayvan Pazarı'nda satış yapan besiciler yem ve saman fiyatlarının hayvancılığı bitirdiğini söyledi. Yem ve saman fiyatları yüzünden hayvan fiyatlarında artışın yaşandığını söyleyen besici Aydın Esna, hayvancılığın tekrar canlanması için köylere geri dönüşlerin yapılması gerektiğini belirtti. Esna, “Bu yıl özelikle küçükbaş hayvan fiyatları çok yüksek. Artan yem saman fiyatları yüzünden hayvan fiyatları da arttı. Bir torba yem 100 TL’ye çıkmış. Samanın torbası ise 70 ile 80 TL arası değişiyor. Bu yıl koyunların çifti yavrusuyla beraber 3 bin 700 TL ile 4 bin TL’ye kadar çıkıyor. Sağılmayan koyunların tanesi de bin 300 ile 2 bin 400 TL arası değişiyor. Bir diğer konu ise yağmur fazla yağmadı. Kuraklıkla birlikte otların olmaması da hayvancılığı etkiliyor. Eskisi gibi hayvancılık kalmadı. Tek tük kişi ticari amaçlı bu işi yapıyor. İnsanlar köylere yönelir ve üretirse hayvancılıkta canlanır” diye konuştu.
KOOPERATİFLEŞME Hayvan piyasasını tüccarların belirlediğini söyleyen besici Hikmet Aslan, kooperatifleşmenin önemine değinerek, birlik olunması halinde sıkıntıların aşılacağını söyledi. Besicilerin sorunlarının gittikçe artığına değinen Aslan, özelikle küpe ve hayvan çıkış raporunun esnetilmesi gerektiğini belirtti. Aslan, “Hayvan pazarında fiyatların yüksek olmasının nedeni tüccarlar. Belli bir fiyatlandırma yok, onlar da kendi aralarında fiyat belirleyip yükseltiyor. Hayvan pazarından tutun da küpeye, hayvan çıkış raporuna kadar tüm uygulamalar sıkıntılı. Köyden gelen hayvan sürülerine sıkıntı çıkarıyorlar. Özelikle küpe sorunu yüzünden köylüler artık hayvanlarını hayvan pazarına getirmek istemiyor. Hayvan pazarında herhangi bir kooperatif yok. Tüccardan tutun esnafa ondan çiftçiye bu konuda birlik olmalı ve kooperatif oluşturmalı” diye ifade etti.
KÖY YAKMALARIN SONUÇLARI Yem ve saman fiyatlarında ki artış yüzünden hayvancılığın olumsuz etkilendiğini kaydeden Aslan, şöyle devam etti: “Bir diğer konu ise hayvan yem ve saman fiyatlarının yükselmesi ve azalması hayvancılığı da olumsuz etkiliyor. Birçok kişi yüksek gider yüzünden hayvanlarını satmak zorunda kalıyor. 1994 ile 1995 yılları arasında köylerimiz yakıldı ve yıkıldı biz de şehirlere göç etmek zorunda kaldık. Bizim Feraşin bölgesinde 36 köy vardı. O köylerden hiç biri kalmadı. Şimdi köylere geri dönüşler yapılıyor ama bir yol yok ki köyümüze gidelim.”
ÜRETİM YOK Köylerde üretimin azalmasıyla hayvan pazarında hayvanların da azaldığını belirten çiftçilik yapan Rıdvan Bozan ise, besiciye, çiftçiye desteğin azaldığını dile getirdi. Bozan, bu yıl hayvan fiyatlarındaki artışı şu sözlerle anlattı: “Hayvanın yem ve saman gideri de çok fazla. Artık eskisi gibi de pazara hayvan gelmiyor. Desteklere bakarsanız çok az veriliyor. Eskisi gibi köylerde de fazla hayvancılık ta kalmadı. İnsanlar artık hayvan yetiştiriciliği yerine alım-satım yapıyor. Eskiden köylerde insanlar otlarını biçer saman yapardı. O zamanlarda yem fazlalığı vardı. Böyle olunca hayvancılıkta fazla yapılırdı. Eskisi gibi köylerde geçim olmadığı için insanlar da şehirlere göç etmek zorunda kaldı. Artışın tek nedeni hayvan giderlerinin çok artmasıdır.”(Van/MA)
