VanHaber - Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 3-13 Aralık tarihleri arasında 17 kentte, 896 kişinin katılımıyla online gerçekleştirdiği “ Türkiye Geneli Siyasal Gündem Ve Eğilim Araştırma Raporu” başlıklı anket çalışmasının sonuçlarını açıkladı. İstanbul, Ankara, İzmir, Muğla, Bursa, Samsun, Kayseri, Mersin, Antep, Batman, Urfa, Diyarbakır, Mardin, Van, Şırnak, Bingöl ve Muş’u kapsayan anket çalışmasında, iktidarın gündeme getirdiği “reform” ile Türkiye’nin beklentileri ve buna karşı çözümlerine ilişkin tercih ve beklentiler soruldu.
EN ÖNEMLİ SORUN: KÜRT SORUNU
Yüzde 65,2’sinin erkek, yüzde 34,8’inin kadın görüşmecinin katıldığı anketin, yüzde 3’te 2’sini genç katılımcılar oluşturdu. “Size göre Türkiye’nin en önemli 1. öncelikli sorunu nedir?” sorusuna, yüzde 34,6 “Kürt sorunu”, yüzde 30,8 “Ekonomik kriz ve işsizlik”, yüzde 15,4 “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”, yüzde 9,2 “Demokrasinin olmayışı”, yüzde 4,2 ise “Hukuk sisteminin mevcut durumu” şeklinde yanıt verdi.
En önemli sorun olarak öne çıkan “Kürt sorunu” ile ilgili ankete katılanların yüzde 53,5’i, çözüm olarak “Çözüm sürecine dönüş”, yüzde 20,60’ı “Demokratikleşme”, yüzde 19,40’ı ise “Eşitlikçi bir anayasa” önerisinde bulundu.
‘DEMOKRATİKLEŞME’ ÖNERİSİ
“Ekonomik kriz ve işsizliği” sorunuyla ilgili yüzde 49,3 “Ekonomi politikalarının değişmesi ve istihdama yönelik politikalar geliştirilmesi”, yüzde 28,30 da “Demokratikleşme” önerisi yaptı. Yine “Demokrasinin olmayışı” sorununda yüzde 70,7 “Demokratikleşme”; “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemini” sorununda ise yüzde 73,9 benzer şekilde “Demokratikleşme” dedi.
“Hukuk sisteminin mevcut durumunu” sorun olarak gören katılımcıların yüzde 52,6’sı, çözüm için “Yargı bağımsızlığını sağlayacak adalet sistemi ile” önerisinde bulunurken, yüzde 15,80’lik iki grup “Güvenlikçi/geren politikalardan vazgeçilmesine” ve “Demokratikleşmeye” işaret etti.
REFORM SORUNLARI ÇÖZER Mİ?
İktidarın gündeme getirdiği “reform” ile ilgili sorulan “Hükümetin vadettiği reformlar sizce Türkiye’nin sorunlarını çözer mi?” sorusuna yüzde 85 “Hayır”, yüzde 6,3 “Kararsızım”, yüzde 3,6 “Kısmen”, yüzde 2,9 “Evet” cevabı verdi. Ankette yer alan “Cumhurbaşkanının yapmayı vadettiği reformlar sizce 1. öneri olarak hangi konuları içermeli?” sorusuna, yüzde 25 “Kürt sorununun barışçıl çözümü”, yüzde 16,7 “Bağımsız tarafsız ve özgürlükçü bir hukuk sistemi”, yüzde 14,3 “Demokratikleşme”, yüzde 11,6 “Eşitlikçi demokratik bir anayasa”, yüzde 6,9 “Ekonomik kriz ve istihdama dönük adımlar” yanıtı verildi. Katılımcıların yüzde 6,7’si “Reform umudum yok” derken, yüzde 5,4’ü ise yine “Çözüm sürecine dönüşe” işaret etti.
‘KÜRT SORUNU YOKTUR’ SÖYLEMİ
Ankette, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Kürt sorunu yoktur” söylemi soruldu. Katılımcıların yüzde 85,9’u bu söyleme katılmazken, yüzde 5,4’ü kararsız kaldı, yüzde 7,8’i de katıldı.
TTB EN GÜVENİLİR KURUM
Bir diğer soruda ise ankete katılanların yüzde 69,2’si, “Türkiye’de güvenilir bir kurum yok” derken, yüzde 6,9’u Türk Tabipleri Birliği’ni (TTB), yüzde 4,7’si ise sivil toplum örgütlerini (Barolar, KESK, TMMOB) güvenli buldu.
Anketin bir diğer sorusu ise “ AKP’de yaşanan istifa ve azillerin AKP’ye etkisi sizce nasıl olur?” oldu. Katılımcıların yüzde 44,4’ü, “AKP’yi daraltır/küçültür”, yüzde 25’i “AKP’nin oy oranını düşürür”, yüzde 8,7’si “Olumlu ya da olumsuz bir etkisi olmaz”, yüzde 6’sı “AKP için olumlu olur/AKP’yi büyütür”, derken, yüzde 15,4’ü ise “Fikrim yok” şeklinde yanıt verdi.
EKONOMİK KRİZİN ETKİLERİ
Önemli sorun olarak öne çıkan ekonomik krizin etkilerinin sorulduğu ankette, katılımcıların yüzde 21,4 “Geçinmekte güçlük çekiyorum”, yüzde 20,3 “Temel ihtiyaçlarımı almakta güçlük çekiyorum”, yüzde 19,4 “Gelirim düştü”, yüzde 12,7 “Giderim Arttı”, yüzde 10,3 de “İşsiz kaldım” yanıtı verdi.
ERKEN SEÇİM BEKLENTİLERİ
Ankete katılanların yüzde 82,3’ü, erken seçim beklediklerini beyan ederken, yüzde 7,4’ü erken seçime gerek olmadığını, yüzde 10,3’ü ise kararsız olduğu görüşünü bildirdi.
Katılımcılara sorulan “Geleceğinize dönük endişe duyuyor musunuz?” sorusuna, yüzde 88,1 endişe duyduğunu söylerken, endişeli olmayanların oranı ise yüzde 4,3 oldu.
KRİZ İÇİNDEYİZ
Ankette son olarak katılımcılara yöneltilen “Türkiye’nin içinde bulunduğu durumu kısa bir cümleyle özetlemenizi istesek yanıtınız ne olur?” sorusuna, genel olarak negatif yanıtlar verildiği kaydedildi. Katılımcıların yüzde 19,6’sı “Kaos/kriz içindeyiz”, yüzde 17,1’i “Hukuksuzluk üzerine inşa edilmiş bir yapı”, yüzde 13,8’i “Ekonomik iflas içindeyiz”, yüzde 13,4’ü “İçinden çıkılması güç bir durumdayız”, yüzde 10,7’si ise “Otoriter bir yönetime doğru eviriliyoruz” şeklinde yanıtlar verdi. Soruya olumlu yanıt verenler ise yüzde 4,1 ile “Her şey iyi olacak” ve yüzde 2,9 ile “Büyüyoruz” cevabı verdi.
