Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van milletvekili Murat Sarısaç, Van’da çiftçilerin sorunları ve yaşanan kuraklık için TBMM Araştırma Komisyonu kurulmasını talep etti.
HDP Van milletvekili Murat Sarısaç, Meclis Başkanlığına sunduğu araştırma önergesinde 17 Haziran Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü’nün adım atılması için önemli bir fırsat sunduğunu belirterek “Dünyayı etkileyen Covid19 salgını, tarımsal üretim ve gıda tedarikinin önemini tekrar ortaya çıkarmıştır. Buna rağmen yaşanan iklim krizi ve sürdürülen neo-liberal politikalar, insanlığın geleceği açısından büyük riskler taşımaktadır. Bugün karada yaşanan kuraklık, denizde görülen müsilaj, havada artan kirlilik ekolojik yaşamın alarm verdiğini göstermektedir.” dedi.
Kuraklık yüzde 60’lar civarında
Türkiye kuraklığın ve su kıtlığının ciddi bir noktaya ulaştığını, 22 ilde tarımsal kuraklığın yaşandığını ifade eden Sarısaç kuraklığın hissedildiği illerden bir tanesinin de Van olduğunu belirterek şunları söyledi: “Van’da bulunan Ziraat Odaları, kuraklığın %60’lar civarında olduğunu belirterek en çok ekimi yapılan buğday, mısır, yonca, şeker pancarında verim düşüklüğünün%60 olduğunu söylemektedirler. Özalp ilçemizde, 407 hektarlık alanı kaplayan Akgöl’ün kuruması da kuraklığın boyutunu göstermektedir. Ortaya çıkan bu sonuç, başta Van olmak üzere kuraklığın etkili olduğu yerlerin ‘afet’ kapsamına alınmasını da gerekli kılmaktadır.”
Van bir hayvancılık kenti
Tarımsal üretim ve hayvancılığın Van’da temel klasik bir üretim ve geçim biçimi olmasından dolayı önlem alınmadığında kuraklığın ciddi sonuçlara neden olacağını söyleyen Sarısaç “Van, Türkiye genelinde küçükbaş hayvan sayısında birinci, büyükbaş hayvan sayısında ilk 15’te yer almaktadır. Yine Van’da arazinin %75’i çayır ve meralardan oluşmaktadır. Dolayısıyla ülkegenelinde toplam mera varlığının %10’u Van’da bulunmaktadır. Bu nedenle Van’da tarım sektöründe çalışanlar, istihdam edilenlerin çok önemli bir bölümünü oluşturmaktadır.” ifadeleriyle Van’ın potansiyeline dikkat çekti. Sarısaç, buna rağmen Van’da et ve ekmek fiyatlarının yüksek olmasını paradoks olarak tanımlayarak bunun nedeninin siyasi iktidarın sürdürdüğü neo-liberal politikalar ve çiftçinin gübre, mazot, yem, tohum vb. girdi maliyetlerinin yıldan yıla katlanması olduğunu sözlerine ekledi.
Norduz koyunu da tehdit altında
Norduz koyununun da kuraklığın sonuçlarından etkileneceğini öne süren Sarısaç, Van’da kuruyan akarsu, çay ve derelere de dikkat çekerek “Eğer önlem alınmazsa, çevre illerden gelenlerle birlikte 4 milyon civarında küçükbaş hayvanın beslendiği meraların da kuruyacağı öngörülmektedir. Yine birçok yerde mera ve yaylaların “özel güvenlik bölgesi” adı altında yasaklanması da hayvancılığa büyük zarar vermektedir. Yem fiyatlarının da bir yıl içinde neredeyse %100 arttığı düşünüldüğünde, tarım ve hayvancılıkla uğraşanların ciddi sorunlar yaşaması kaçınılmazdır. Çünkü günden güne daha çok tarım alanı atıl hale geleceğigibi hayvan sayısıda azalacaktır.” dedi .
Meclis araştırması açılsın talebi
Sarısaç, Vanlı çiftçilerin sorunlarının sadece kuraklıktan kaynaklanmadığını da belirterek şöyle devam etti: “Yüksek girdi maliyeti, sulama olanaklarının sağlanmaması, Van’da süt, yem ve yün fabrikalarının kapanmış olması, Et – Balık Kurumunun kapasitesinin çok altında çalışması, pazarlama sorunları, çiftçilerin bankalara biriken borçları vb. sorunlar hâlâ çözüm beklemektedir. Bunun yanında Gürpınar’ın Yurtbaşı köyünde olduğu gibi tarımsal üretimve hayvancılık faaliyeti yürütülen alanların taş ve mermer ocaklarıyla tahrip edilmesi de çiftçileri mağdur etmektedir.Dolayısıyla Van’da çiftçilerin mevcut sorunlarının yanında; kuraklığın sonuçlarının öngörülmemesi, çiftçilerin daha çok borçlanmasına ve haciz uygulamalarıyla karşı karşıya kalmasına neden olabileceğini göstermektedir.”
Önergede belirtilen gerekçelerden dolayı Van’da çiftçilerin süregelen yapısal sorunlarının belirlenip taleplerinin karşılanması ve endişe verici bir boyuta ulaşan kuraklığa karşı gereken tedbirlerin alınması amacıyla Meclis’in devreye girmesi gerektiğini söyleyen Sarısaç, Meclis araştırması açılmasını talep etti.
