(ANKARA) 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı geniş kesimlerce birçok etkinlikle kutlanırken DEM Parti Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit, Kürtçenin maruz kaldığı sorunlara ve anadilde eğitim talebine ilişkin Meclis araştırma önergesi verdi. Sayyiğit, Kürtçenin Ortadoğu’da en çok konuşulan 4’üncü ve Türkiye’de 2’nci dil olduğunu belirterek “Kürt halkının geçmişte maruz kaldığı kimi politikalardan ötürü, dilsel boyutu başta olmak üzere ciddi sosyo-kültürel ve ekonomik bir tahribat söz konusu” dedi. Kürtçenin Kurmancca ve Zazaca lehçelerinin gelecek kuşaklara aktarılmasında sorunlar yaşandığını ve buna rağmen anadiline yönelik Anayasal ve yasal bir koruma tedbirinin olmadığını söyleyen Sayyiğit, Kürtçenin seçmeli ders olarak verilmesinin yeterli olmadığını ve seçmeli derslerin fiilen işlevsizleştirildiğini ifade etti.
Halkın %97,8’i Anadilde Eğitim İstiyor
Sayyiğit, Kürtçenin tamamen yasaklandığı döneme de işaret ederek son 10 yılda KHK’lerle kapatılan Kürtçe basın-yayın kuruluşları ile derneklerle birlikte Kürtçenin ciddi bir saldırıya maruz kaldığını belirterek “UNESCO, güncellediği Tehlike Altındaki Diller Atlasında Türkiye’de 15 dilin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunun altını çizmektedir. Öyle ki Kapadokya Yunancası, Ubıhça ve Mlahso ‘ölmüş diller’ kategorisine girerken Kürtçenin Zazaca lehçesi ‘yok olma tehlikesi altında’ olarak işaretlenmiştir.” uyarısında bulundu.
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin 28 Ocak – 11 Şubat 2025 tarihleri arasında yaptığı saha çalışmasına da değinen Sayyiğit şunları söyledi: “Araştırma, 11 yaş altı her 5 çocuktan 1’inin dahi artık anadilini sıklıkla konuşmadığını ortaya koyarken yaş küçüldükçe anadilini konuşanların oranının azaldığı görülmektedir. Yine eğitimde veya kursta anadilini öğrenme imkânı bulan çocuk oranının sadece %17,7 olduğu da tespit edilirken katılımcıların %65’i anadilinde eğitim / Kürtçenin eğitim dili olmaması sebebiyle yeterince konuşamadığını belirtmiştir. Bu tablodan ötürü, araştırmada Kürtçe anadilinde eğitim / Kürtçenin korunması talebi %97,8 ile çok net bir talep olarak ortaya çıkmıştır.”
Kürtlerin dil ve benlik kaygıları giderilmeli
Sayyiğit, “Kürt halkının anadili talebinin güncel ve güçlü olduğu” hatırlatmasını yaparken İktidara “Kürt Dil Bayramı’nın kutlandığı bugünlerde Kürtlerin dil ve benlik kaygılarının giderilmesi ödev ve sorumluluğu güncelliğini korumaktadır.” dedi. Kürtçeye yönelik politikaların, Kürt sorununu üreten sebeplerin başında geldiğini de belirten Sayyiğit, “Kürt sorunu bir yönüyle Kürtçe sorunu olarak büyüyüp gelişirken gelinen aşamada Kürtçeye yönelik atılacak her adımın halkları birbirine yakınlaştıracağı apaçıktır. Bunun için bugüne kadar Kürtçenin zarar gördüğü veya gelişmesine ket vuran sebeplerin araştırılması, gereken yasal adımların atılması ülkemiz için yararlı olacağı gibi Kürt sorununun çözümünde somut bir ilerleme sağlayacağı ve ortak coğrafyamızda bir ortak yaşam bilincinin gelişmesine katkı sunacağı ortadadır.” dedi.
Bu Bir İlandır
