Van Haber- Geçtiğimiz hafta İran’a bir dizi ziyaretlerde bulunan Van Heyeti İran Gezisini değerlendirdi. İş Adamı ve Van TSO üyeleri tarafından gerçekleşen ziyaret Dünya basınında da yankı uyandırdı. Ziyaret sonrası gazeteciler ile bir araya gelen Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, İran Konsolosluğunun Van’da açılması çağrısında bulundu.
İran’a yılda 2 kez seyahat düzenlediklerini aktaran Takva şöyle konuştu: “Son seyahatte biraz daha geniş kapsamlı bir ziyaretimiz oldu. Buradaki seyahatin amacı 2017 yılında gerçekleştireceğimiz seyahatlerden biriydi. Fakat bu seyahat diğerlerinden biraz daha farklı olarak, başta İran medyası olmak üzere dünyada da karşılık buldu. Bölgesel kalkınmışlık adına biraz daha hassasiyet ile takip edildi. Bizim açımızdan böyle bir karşılığı yoktu. Bizim Van ile İran ilişkileri Türkiye-İran ilişkilerinden biraz daha ileri de ilişkilerdir. İyi bir seyahat oldu” dedi.
''Sınır Kapıları Modern Hale Gelmeli''
Van’ın Sınır Kapılarına yakınlığının ve Sınır Kapılarının modernliğine Dikkat çeken Takva, ‘’ Bildiğiniz gibi her yıl Mart ayı Nevruz dönemine denk gelen bir festivalimiz var. O festivale zemin oluşturmak ve farkındalığımızı tekrar üst düzeye çıkarmak için bir seyahat yaptık. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı bundan bir süre önce İran’ın başkenti olan Tahran’a yaptığı ziyarette, yine 2015 yılı içerisinde İran dış ticaret hacminin 30 milyar dolara yükseltilmesi hedefi tekrarladılar. İran ile 560 kilometrelik bir sınırımız var ülke olarak. Bu 560 kilometresinin 300 kilometresi Van sınırıdır. Van tek başına bu kadar sınıra sahiptir. Van’ın İran ile şu anda 3 tane sınır kapısı var. Bunun yeterli olduğunu düşünmüyoruz. Bu kapıların çok daha model ve fiziksel durumu tamamlanmış hale gelmesi konusunda taleplerimiz var. Bunu ısrarla talep ediyoruz. Kapıköy’ün mevcut durumuyla Van-İran ilişkilerine karşılık gelecek ya da Türkiye-İran hedeflerinde beklenen noktaya gelmesi konusunda yetersiz kalma konusu var. Hem İran makamlarında bir lobi oluşturmak hem de buradaki süreci akamete uğratmada akamete götürmek gibi bir durumumuz var. Geçen ayki Van ekonomi Konseyi toplantısında İran’a bir seyahat yapılması konusunda bir kararımız vardı. Bu karar doğrultusunda arkadaşlarımız da bizleri destekledi. Van Organize Sanayi Bölgesi’nin (OSB) yeni yönetiminin de desteğiyle, birlikte gerçekleştirdik’’ dedi.
‘’Seyahat Acenteleri İle Görüşmeler Oldu’’
İran’a yapılan ziyaretle ilgili değerlendirmelerde bulunan Takva, ziyareti geniş şekilde basınla paylaştı. Takva, “Batı Azerbaycan bizim öncelikli komşumuz olması nedeniyle, ilişkilerimizi o çerçeve de değerlendiriyoruz. Cuma günü yani İran’da hafta sonu olmasına rağmen valilerin ve diğer yetkililerin bizi orada karşılaması, yaklaşık 2 saate yakın görüşmelere katılması bizim için önem taşıyor. Salmas, Urumiye ve Hoy’da önemli görüşmeler yaptık. 40’a yakın turizm acentesi ile özel görüşmeler yaptık. İran turizm sektöründe farklı bir arayış içerisinde ve dolayısıyla bu nasıl yapılır gibisinde bizim turizmcilerimizden de faydalanmak istiyorlar. Bunu da açık bir şekilde söylüyorlar. Bizde deneyimlerimizi ve turizm sektörünün nasıl canlanabileceği konusunda görüşlerimizi paylaştık. Bizim heyetimizde çok farklı sektörlerden isimler katıldı. Bu sektörlerde orada ikili iş görüşmeleri yaptı.” İfadelerine yer verdi.
‘’Gelincik Sınır Kapısı Tekrar Açılsın’’
Gelincik’in yeniden açılması gerektiği vurgusunun İran’da yapıldığı dile getiren Takva şöyle devam etti: “Hoy Van’ın asıl komşusu ancak, Salmas’ta Van için önemli bir komşu il. 300 kilometrelik sınır boyunda bizim 2 komşumuz bu ikisidir. Ancak yakınlık bakımdan Salmaz bize Hoy’dan daha yakın. Salmaz ile Van arasındaki ilişkiler 1996 yılında Gelincik Güzereş olarak konuştuğumuz sınırında STM düzeyinde bir ilişkiye dönüşmüş. Yaklaşık 6 ay bu sürmüş ardından bu kapı kapatılmış. Bir gümrük kapısı değil ancak sınır ticaretinin yapıldığı bir iş birliği var orada. İran’ın bu konuda bir talebi var. Bu dönemde Gelincik Kapısı açma konusunda talepleri var. Tahran lobi gücüne dayalı olarak Salmas’ı neredeyse bir endüstri bölgesi ilan etmiş. Yani şehri tamamen bir endüstri ve serbest bölge olarak ilan etmiş ve karar almış. Salmas yetkilileri de Van’daki gücü de kullanarak burayı açtırmak istiyorlar. Biz de bu konuda hak veriyor ve orada bir kapı olması gerektiğini ifade ettik” dedi.
‘’Van’da İran Konsolosluğu Olmalı’’
Van’da konsolosluk olmalı diyen Takva, konsolosluk meselesini İran’da aktardıklarını sözlerine ekledi. Takva, “İran’ın Van’da bir konsolosluk açması gerektiğini söyledik. Bu karşılıklı ilkeler çevresinde oluyor. Ne yazık ki Tebriz ve Urumiye’ye karşılık olarak Erzurum ve Trabzon’da konsolosluk var. İlgisiz ve alakasız olduğunu düşündüğümüz konsolosluklar var. Artık ya bunlardan bir tanesinin Van’da kurulması konusunda ya da başka bir tane mi kurulur bilmiyorum ama burada bir konsolosluk açılması gerekiyor. Erdebil İran’da yeni bir eyalet oldu o mu hayata geçer bilmiyorum ama bu konuda biraz daha basının desteği olması gerekiyor. Erzurum başkonsolosluğuna yapılan müracaatların yüzde 90-99’u Van ile ilgilidir. Yani Trabzon’da İran Başkonsolosluğunun olmasının Türkiye-İran ilişkileri açısında sürdürülebilir bir yanı olmadığını da belirtmek gerekir” diye konuştu.
‘’Medyadan Yakın İlgi Gördük’’
İran seyahatinin hem İran medyasında hem de uluslararası medyada karşılık gördüğünü ifade eden Takva şöyle devam etti: “Başta İran ve Ortadoğu medyası olmak üzere dünya medyasında önemli bir yeri oldu. Bizim ajanslardan çok İran’daki ajanslar bu işe çok eğilim gösterdi. Programa katılan tüm arkadaşlarımızda oradan kendilerini ifade etme imkanı buldu. İyi olduğunu düşünüyorum. 2018 yılın başında bunun tekrarlamamız gerekiyor. Aralık ayı içinde bu sefer Azerbaycan nezdinde bir girişimde bulunmayı düşünüyoruz. Bizim amacımız Van’a sadece İranlıların gelmesi değil, çeşitliliğin artırılması gerektiğini de düşünüyoruz. Kuzey Irak bölgesi içinde bir planımız vardı. Kent tanıtımı ve festival tanıtımı için çalışmalar vardı. Ancak yaşanan son gelişmelerden dolayı bu planlarımızın ileriye ertelenmesine sebep oldu. Aralık ayı içerisinde Bakü’ye gideceğiz. Bakü Ticaret Odası ile bir işbirliği zemini oluşturmaya çalışacağız. Birazda Azerilerin Bahçıvan üzerinden ya da doğrudan kentimizde bulunmalarına yönelik çalışmalarımız olacak.” İfadelerine yer verdi.
‘’Van TSO’nun Türkiye Kamuoyunda Karşılığı Var’’
Van TSO’nun Türkiye kamuoyunda bir karşılığı olduğuna değinen Başkan Takva, Van TSO’nın önemi hakkında konuştu. Takva, “Oda olarak temel ilkelerimiz var. Bu konuda hamdolsun sadece Van’da değil bölgede ve Türkiye’de de kendi farkını kanıtlamış önemli bir meslek odasının mensuplarıyız. Bu sadece bizim emeklerimiz ile olmuş bir şey değil. Burada hepinizin çok önemli katkısı var. Bu oda herkesin ve herkesin bunu sahiplenmesi gerekiyor. Bu odayı daha da üst düzeye taşıyacak akıllara ihtiyaç var’’ dedi.
‘’Van TSO ile İlgili Spekülasyonların Somut Bir Karşılığı Yok’’
Oda ile ilgili kamuoyunda bir takım spekülasyonlar olduğuna vurgu yapan Takva, “Bunların hiç birinin somut bir karşılığı yoktur. Türkiye’de kendini teftiş ettiren ve denetleyen başka bir oda yoktur. Bunu çok net ifade edeyim. Bunu söylerken de altı boş bir beyan olarak söylemiyoruz. Çıkıp medyanın önünde biz Türkiye’nin en şeffaf odasıyız demenin arka bir planı da var. Biri de derki sen değilsin ben şeffafım der. İşte o zamanda bir tartışma olabilir. Biz bütün bu olasılıkları da göz önüne alarak bu yönetimsel dönemimizde TSO’nun hiçbir gereksiz bir tarafı olmadığını açıklıkla ifade edebiliriz. Bu yüzden de mutlu ve heyecanlıyız. İyi işler yaptığımızı düşünüyoruz. Sadece işimizi yapmakla kalmıyor iyi iş yapıyor ve Van halkının da sahipliği çerçevesinde de çalışmalarımızı yürütüyoruz” dedi.
‘’İstihdama Yönelik Güzel İşler Oluyor’’
Van’da istihdama yönelik güzel işlerin olduğunu söyleyen Takva şöyle devam etti: “Özellikle istihdamın geliştirilmesi konusunda önemli gelişmeler yaşanıyor. Hepimiz beraber bunu gözlemiyoruz. Tekstilkent kendini bu anlamda ispatlamıştır. Emeği geçenlere çok teşekkür ediyoruz. Tekstilkentin çarpan etkisi ile şehir merkezinde ve OSB’de de benzer işyerleri açılıyor. Kent bu anlamda son 1 yıl içerisinde iş gücüne neredeyse 2 bine yakın yeni genç insanın katılımıyla Van’ın göreceli rahatlamanın olduğunu söylemek gerek. Van TSO’da buna çok kayıtsız değil. Hem tekstil fabrikalarının kentte yatırım yapması konusunda kararlılığımız var. Biz hiçbir zaman bu anlamda tekstilkentte öteleyici bir bakışta olmadık. Orada bir yatırım var ve hepimizin buna sahip çıkması gerekiyor. Van’da 300 kişiyi istihdam sağlayan yeni bir tekstil fabrikası açıldı. Biz bunu büyük bir memnuniyetle karşılıyoruz. 300 genç insan burada istihdam ediliyor. Bu da kentimiz için önemlidir. Van’da çağrı merkezleri dönemi başladı. Yaklaşık 3 yıldır kovaladığımız bir meseleydi. Zaman zaman müjdeyi verelim mi, vermeyelim mi diye ikilimler yaşadığımız dönemler oldu. Şimdi memnuniyetle ifade edebilirim ki 600-700 kişiyle başlayacak 2 tane çağrı merkezimiz oluyor. İlki Van TSO’nun kendilerine tahsil ettiği ve Fransız ortaklı olan bir şirket. Bir diğeri ise OSB’de çağrı merkezi kuracak olan bir şirket var. Tahminim Kasım ayı ortalarında bu 2 şirket başlayacaklar. Bu konuda çalışmalar yapılıyor. OSB’deki yaklaşık 500 kişi istihdam edilecek. Bizim oda altındaki ise 150 kişiyle başlayacak. Bunlar genç işsizlerin çok olduğu ilimiz için önemlidir ve desteklememiz gerekiyor. Bu insanları motive ediyor. Şehrimizin markalaşması önemli katkı sağlayacaktır. Bunlar uluslararası yatırımcılardır” dedi.
‘’Van TSO Önemli Toplantılara Davet Ediliyor’’
Van TSO’nun önemli odalar ile toplantılara davet edildiğine işaret eden Takva şu ifadeleri kullandı: “Geçtiğimiz günlerde Moldova’da bir toplantı oldu. Van TSO’nun bu toplantıya 6 ticaret ve sanayi odası ile birlikte davet edilmesi bence bir anlamı var. Önümüzde oda seçimleri var. Şu anda bizim birlik nezdinde oluşturduğumuz ilişkiler ile iz şimdiden farklılık yaratmaya başladık. Bu Van’ın başarısıdır. Bireysel olarak Necdet Takva ismi etrafında ifade edilebilecek bir gelişme değil. Moldova’da 6 TSO bünyesinde davet edildik. Önümüzdeki günlerde Van’da önemli bir toplantı olan Helsinki zirvesinin bir ayağı Van’da olacak. Bu gibi toplantıların Van’da olması önemlidir. Bu konuda Burhan Kayatürk’ü aradım ve destek vermeye hazırız dedik. Güney Afrika’da yapılacak olan ve PODEM şirketinin davet ettiği TSO’lar arasında bizde varız. Burada da bir toplantı yapacağız’’ dedi.
‘’İskele Caddesi Çift Yöne Açılsın’’
İskele Caddesi’nin çift yön olmasıyla ilgili de konuşan Takva son olarak, “Vali Bey ile İskele Caddesi’nin çift yön olması konusunda görüşmemiz oldu. Bu konuda bir çalışma olacak. Civarda oturan vatandaşların bu konuda bir beklentisi var. Bunun için bir karşı duruş yok ama bunun pratiğe dönüşmesi gerekiyor. Çevreyolu meselesi hep tartışılıyor. Sizde bunu takip ediyorsunuz. Politikacılarımızın bunu takip etmesi lazım. O konuda talebimiz var. Van kamuoyunda konuşulan ve tartışılan meseleler bunlardır. Çok özel gündem ile bir araya gelmek değil. Zaman zaman bir araya gelmek ve sorunları ortaklaşarak konuşmak ve kentimizi markalaşma yolunda katkı sunmaktır.” Şeklinde konuştu.
‘’İranlıların Kıymetini Bilmek Gerekir’’
Takva konuşmasının devamında şunları söyledi: “Sayın Valimiz geçen günlerde Kapıköy sınır kapısını ziyaret ederek oradaki temizlik konusunda sert uyarılarda bulunmuş. Hemen ertesi gün Büyükşehir Belediyesi Kapıköy’de temizliğe başladı. İran tarafına geçtiğimizde de aynı manzaralar ile karşılaşmaktayız. Orayı gördükten sonra o tür olumsuzluklara rağmen Van’a gelmek isteyen ve gelen İranlıların ellerinden öpmek gerek. O kadar rezilliğe ve saatlerce bekletilmelerine rağmen aileleri ile Van’a geliyorlarsa bunun kıymetini en iyi şekilde bilmek gerekir'' dedi.
‘’Van Sınıfı Geçmek Üzere’’
İran’da turizmcilerin sıkıntıları dile getirdiğini söyleyen Takva, “Fakat bir yerde insan varsa orada sorun da sıkıntıda mutlaka olur. Bunlar o kadar da çok önemsenecek değerde sorunlar değildir. İranlılar Van’a gelmekten çok memnunlar ve mutlular. İranlılar çok daha fazla Van’a gelip daha çok zaman geçirmek istiyorlar. İranlılar konusunda Van Sınıfı geçmek üzeredir. Şehrimiz kent kültürü bakımından 4 yıllık deneyim Van’da önemli bir değişim ve dönüşüme de yol açmıştır. Bunu biraz daha geliştirmemiz gerekir. Özellikle esnafın bu konuda çok daha duyarlı olması gerekir. İran Konsolosluğunun Van’da açılması gerekir. İranlıların kendilerini daha güven hissetmesi adına konsolosluğun biraz önce Van’da açılması gerekir. İranlıların en çok zaman geçirdikleri il Van’dır ve bizde İranlıların Van’a gelmesi adına büyük çalışmalar yürütmekteyiz.” İfadelerine yer verdi.
‘’Son Süreç Çalışmalarımıza Engel Oldu’’
Dış ilişkiler kapsamında Irak’a 4 sefer gittiklerini söyleyen Takva şöyle devam etti: “Rakamsal olarak baktığımızda Van özelinde İran ile ilişkilerimizi tahmin edebiliriz. İran’ın Van’a kattığı katma değeri hesaplayabiliyoruz. Fakat Kuzey Irak Kürdistan bölgesi ile Van özeli ne kadar ticari potansiyelinin olduğunu bilmiyoruz. Elimizde böyle bir veri yok. Aslında bu verinin oluşturulması için somut adımlar da olmadı. Daha yeni yeni oluşmaya başlıyor. Bizim bu yıl özellikle Nevroz ile ilgili Kuzey Irak Kürdistan Bölgesi için bir planımız var. Erbil ve Süleymaniye başta olmak üzere tanıtımlar yapacaktık. Aynı İran kentlerinde yaptığımız gibi kentimizin tanıtımı için her şeyi yapmayı hedefliyorduk. Fakat bu son gelişmeler bizim çalışmalarımızın önüne bir engel olarak geldi” dedi.
‘’Kürdistan Bölgesi İlişkilerimiz Her Zaman Üst Düzeyde Olsun’’
Takva, “Gönül isterdi ki Türkiye Kuzey Irak Kürdistan Bölgesi ilişkileri her zaman üst düzeyde olsun. Türkiye’nin en önemli Ticari partnerlerinden birinden bahsediyoruz. Bir dönem Almanya’dan sonra ikinci düzeyde ticaret hacminin olduğu bir bölgeden bahsediyoruz. Biz bu ilişkilerin bozulmasından dolayı üzgünüz. Keşke bunlar olmasaydı ve bizlerde gidip o bölgelerde faaliyetlerimizi yürütseydik. O bölgenin insanının Van’a gelmesini sağlayarak kentimizde ikinci bir Pazar bölgesi yaratabilseydik. Van bu konuda bu olaydan olumlu etkilenmemiştir. İsteğimiz bu ilişkilerin biran önce yoluna girmesi ve bizimde yarım bıraktığımız çalışmalarımızı devam ettirip Van’a ikinci bir pazar kazandırmaktır” Dedi.
