Festivaller vur kaç etkinlikler değildir. Festivaller ele aldığı temayı dünyaya tanıtmak, ekonomiyi canlandırmak,  sosyo-kültürel alışverişi artırmak, yeni bir kültür oluşturmak, bu kültür oluşmuş ise onu yaygınlaştırmak, ölümsüzleştirmek amaçlıdır. Tarihi, kültürel, sanatsal, ekonomik bir olguyu bir temayı ön plana taşımayı amaçlar. Süreklidir. Kaynaştırıcıdır. Yaşamsaldır. Umut vaat edicidir.

2022 kışı ile yağan kar bizim yöneticilerimizi hiç olmazsa festival yapalım dedirtmiş olacak ki vur kaç iki festivale tanık olduk geçtiğimiz günlerde. Birincisi kartopu festivali. Belli bir yerde toplanan bir grup Van kalesinin civarındaki parka kadar yürüdü tarihi bir anmayı da araya sıkıştırılmış oldu. Sonrasında korumalarla beraber devlet erkanı çocuklarla kar topu oynadı, çorba dağıtıldı. Al sana festival.

Abalı Kayak Festivali ise zaten kayak dışında halay, halat çekme, pehlivan güreşi gösterilerine maruz kaldı. Abalı kayak tesisi tesis olalı böyle bir zulüm görmedi. Abalı kayak tesisi ki tesis derken otellerin falan olduğu bir tesisten bahsetmiyoruz içerisinde kantin var diyebiliriz. Telesiyeji zamanında kim yaptırmışsa ona buradan kocaman bir teşekkür.

 Van’ımızda şimdiye kadar olan festivalleri birlikte inceleyelim.

Uluslar arası İncikefali Göçü Kültür ve Sanat Festivali Van’ın en eski festivallerinden biri. 2019 yılında 9.su yapılmış. Festival uluslarası. Yani diğer uluslardan bilim insanları, doğa severler bu festivale geliyor olmalı! Çünkü gerçekten harikulade bir doğa olayı bu göç. 9 yıl geçmişi olan bu festivallerde birkaç konser organizasyonu, kitap okuma etkinliği, yarışma, kukla etkinliği, şiir dinletisi falan yapılmış. Festivallerin şimdiye kadar yayınlanmış programlarına baktım öyle ilgi çekici bir organizasyon bulamadım. Astronot Kate Rubins davet edilmiş ama gelmedi sanırım kendisi.

Doğu’nun Kanatları Erçek Gölü Flamingo Festivali  en son 2018’de 8. kez yapılmış. Covid 19 sebebi ile 2019’dan beri yapılmamış. Bir çoğumuz Erçek gölüne Flamingoların geldiğini haberlerden duyuyoruz. Bir kez kızım Flamingo görsün diye flamingoları izlemek için yapılmış demirden çıkması ve inmesi çok tehlikeli olan bir kuş gözetleme kulesi, demir yığını mı dersiniz oraya gittik. Tamamen kurak bir yer. Oturacak tek bir yer yok. Festival var diye gelmiştik. Ancak flamingoları görebileceğimiz yerde hiçbir çalışma yoktu. Uzaktan kızıma gösterdim. Pek bir mutlu olmadı. Güzel, şenlikli bir yere gideceğiz demiştim yolda ama ikimiz de hüsrana uğradık. Memlekette güzel bir doğa olayı oluyor. Adına festival denilen bir söylem var ama içi boş. Oysa doğaseverler, sivil toplum örgütleri, yöneticiler ve halk gerek kuşların geldiği yerde gerek Van merkezde ya da üniversitede bir dolu etkinlik organize edebilirdi. 8.’si yapılmış ama yenilikçi 8 adım atılmamış.

Kanispi Bal, Ceviz, Alabalık ve Doğa Festivali’nin onuncusu (10.) 2019 yılında yapılmış 2020 ve 2021 festival etkinlikleri iptal edilmiş. Bu festival önce belirttiğim iki festivale göre biraz daha hareketli geçiyor. Bir kaçına ben de gitmiştim. Rafting, konserler heyecan verici ama tabi bu etkinlikler de düzenli değil.

Uluslararası Vangölü Film Festivali 2012 ve 2016 yılları arasında 5 kez gerçekleşti. Bu sayede Van birçok senarist, yönetmen, oyuncu ağırladı. Ama bitti. Artık yapılmıyor.

Gezginfest sadece bir kez yapıldı. Gerçekten bir festivaldi. Ama dinci, gerici bir grup tarafından yapılan antipropagandalar sonrası kentin valisi tarafından iptal edildi. Oysa çok renkliydi, bir çok konuk, katılımcı kentimize bu festival sebebi ile gelmişti. Harika konserler ve etkinliklere tanık olmuştuk.

Vangölü Bisiklet Festivali henüz genç bir festival. 4 yıldır yapılıyor. Vangölü Aktivistleri tarafından organize ediliyor. Umarım önümüzdeki yıllarda bisiklet kullanımı bisiklet yollarının çoğalması ile artar. Festival güzel amaçlara hizmet eder umarım.

Üvercinka Kültür Sanat Festivali de çok genç bir festival. 2021 yılında 2.si yapıldı. Bir çok tiyatro oyunu izledim sayelerinde. Devamlılığını korursa harika olur.

Adır Adası Yüzme Festivali  2021’de ilki yapılmış. Sosyal medya hesaplarından izledik. Bir grup adaya yüzdü, çevre temizliği yapıldı. Festivalden çok bir etkinlik şeklindeydi. Önümüzdeki yıllarda Adır adası umarım dünyaca tanınır bizler de gider yüzeriz.

Kadın Doğa Kültür ve Sanat Festivali  Tiyatro Mencel tarafından 2021 yılında yapıldı ilk kez. Gelecekte bu festival kapsamında yoğun sosyal etkinlikler ve tiyatro oyunlarına tanık olmayı dilerim.

ShopingFest 2015 yılında Van Ticaret Sanayi Odası, Belediyeler, Valilik ile birlikte başlanan bir çalışma. İran’dan gelen turist potansiyelini değerlendirmek amaçlı olduğunu biliyoruz. Newroz tatili için Van’a gelen turistlere yönelik olan bu çalışma pandemi ile aksamış. Ancak 2022 Mart ayında bile şimdiden otellere rezervasyonlar olduğunu duyuyoruz. Otellerimizin sayısı, niteliği konularında esnafa destek sağlanması şarttır. Aman aman öyle yenilikçi bir festival değil, zaten gelen İranlılara belki bir nebze fayda sağlar ve belki yine esnafa bir katkısı olur diyorum. Çünkü zaten bu süreçte Van canlanıyor bu festival ile ek bir çalışma yapılarak bu canlılık beslenir diye duacıyız.

Kısacası ne festival heveslileri gördük ama başlangıcı yenilikçi değil sadece dostlar pazarda görsün niyeti ile yapılıyor. Devamlılığı da genellikle yine ‘madem başlanmış yapalım bir şeyler’ niteliğinde. Ağır aksak, vizyonsuz festivaller çöplüğüne dönmüş durumda olan festivaller ilgili sivil toplum kuruluşları ile yapılmalı, mümkünse belediyeler, siyasi partiler ve kamu kurumları bu festivallerden uzaklaştırılmalı. İlla destek olacaklarsa maddi ve lojistik konularda destek sağlamaları yeterli olacaktır. Kartopu ve kayak festivalinde zaten bu vizyonsuzluklarını ispatlamış oldular. Mevcut festivalleri güzelleştirin, festivallerin amaçlarını saptırmayın, bütçe ayırın yeter…