İlhan Siyahtaş
İnsan Hakları Derneği Van Şubesi her üç ayda bir hazırladığı insan hakları ihlelleri raporunu açıkladı. İnsan Hakları Derneğinde yapılan basın toplantısında açıklanan rapora göre rakamsal olarak hak ihlallerinin gözaltı ve tutuklama durumlarında olduğu açıklandı.
İnsan Hakları Derneği Van Şubesi’nin üç aylık insan hakları ihlalleri basın toplantısına insan hakları savunucuları ve basın mensupları katıldı. Derneğin üç aylık raporuna ilişkin açıklamalarda bulunan İnsan Hakları Derneği Van Şube Başkanı Murat Melet, “İçinde bulunduğumuz süreçte, neredeyse çatışma ve can kayıplarının yaşanmadığı gün yoktur” dedi.
“4 Bin Aile Göç Etti”
Son dönemlerde yaşanan çatışmalı ortamdan dolayı 4 Bin ailenin göç ettiğini dile getiren İnsan Hakları Derneği Van Şube Başkanı Murat Melet, “ Yılın ilk üç ayında kamuoyuyla paylaştığımız 3 aylık raporumuzda da belirttiğimiz gibi çözüm sürecinin buzdolabına kaldırılması sonrasında dur durak bilmeyen çatışmalı bir sürece girildi ve sadece bir kaç ay içerisinde sayıları yüzleri bulan masum siviller, örgüt militanları, askerler, polisler yaşamını yitirdi. Bölgemizde birçok il ve ilçe merkezi savaş alanına dönmüş, yaşanan çatışmalar nedeniyle sivil halk evlerini terk edip göç etmek zorunda kalmış, Yıkılan kentlerden ilimize de 4000'in üzerinde aile göç etmişti. Çözüm süreci ile halklarda oluşan barış umudu git gide yerini karamsarlığa bıraksa da eninde sonunda sorunların tek çözümünün müzakereden ve barıştan geçtiğini bir kez daha belirtmek istiyoruz. Savaşa, kıyıma ve insanlık suçlarına karşı halkların barış arzusu ve umudu hala devam etmektedir” dedi.
İnsan Hakları İhlalleri Nisan-Haziran Döneminde De Adeta Tavan Yaptı
İlimizde insan hakları ihlalleri ilk üç aylık raporumuzda da belirttiğimiz gibi maalesef hız kesmeden devam etmektedir. Yaşanan çatışmalar nedeniyle ihlallerde Nisan-Haziran döneminde de adeta tavan yapmıştır. Toplanma ve gösteri hakkına yönelik müdahaleler, operasyon ve ev baskınları nedeniyle meydana gelen ihlaller, düşünce ve ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, konut dokunulmazlığı, kadına ve çocuklara yönelik şiddet, fuhşa zorlanan kadınlar, ekonomik ve sosyal haklardaki kayıplar gibi pek çok kategoride ihlaller bu dönemde de ortaya çıkmıştır” şeklinde konuştu.
Açıklanan raporda ise maddeler halinde hak ihlalleri şöyle sıralandı.
“ 1 Nisan ve 30 Haziran dönemi içerisinde yaygınlaşan şiddetli çatışmalarda ilimizde 12 örgüt militanı, 12 güvenlik görevlisi yaşamını yitirmiş, 23 güvenlik görevlisi yaralanmış, 3 sivil yurttaş çatışmalar sonucu yaşamını yitirirken,6 yurttaş yaralanmıştır.
Bu süreçte Valilik tarafından gösteri, miting, yürüyüş ve konser gibi etkinliklere izin verilmemiş halkın gösteri ve yürüyüş hakkı ihlal edilmiştir.
Tespit edebildiğimiz kadarıyla 76 ev baskını gerçekleştirilmiş, 108 yurttaş gözaltına alınmış, bunlardan 45'i tutuklanmıştır.
Kadınlara zorla fuhuş yaptıran kişilere yönelik operasyonlarda göz altına alınan 6 kişiden 1'i serbest bırakılırken 5 kişi tutuklanmıştır.
Erciş'te 7'incisi düzenlenen uluslararası inci kefali göçü kültür festivalinde Kürtçe ezgiler eşliğinde halay çeken 8 genç örgüt propagandası yaptıkları gerekçesiyle gözaltına alınmıştır.
Başkale ilçesine bağlı Şamanız köyünde S.Ç(17) adında bir kadın aile evinde eşi Zafer Çoban tarafından katledilmiştir.
Çaldıran’ın Yukarı Kuyucak mahallesinde Y.Çelik (13) isimli çocuk, Özalp ilçesine bağlı Aşağı Sarmalı Köyünde 20 yaşında L.Ö adında bir yurttaş, Van'ın İskele Caddesi üzerinde Koç İlköğretim Okulu civarında 50'li yaşlarda bir kadın henüz bilinmeyen nedenlerle intihar etmiştir.
İpekyolu ilçesinde bulunan bir ilkokulda 47 yaşındaki sınıf öğretmeni Halidun G.'nin, 11 yaşındaki A. E. ile B. K. isimli iki kız çocuğuna bir yıl boyunca cinsel istismarda bulunduğu ortaya çıkmış, bu şahıs tutuklanmıştır.
Evlilik dışı ilişkiden bir kız bebeği dünyaya gelen E.M adındaki kadın, bebeğini iple boğarak öldürdüğü için müebbet hapis cezası almıştır.
İkincisi düzenlenen Van Kitap Fuarı'nda Aram Yayınevi'ne ait standa iki kez polis tarafından baskın yapılarak, 17 kitaba el konulmuştur.
Van M Tipi Cezaevi'nde bulunan ve aralarında DBP Van İl Eş başkanı Caziye Duman'ın da bulunduğu 6 yurttaş "yer yok" gerekçesiyle başka hapishaneye sürgün edilmiştir.
Van Büyükşehir Belediyesi Vaski Genel Müdürü Mehmet Özköseoğlu,Vaski Destek Hizmetleri Daire Başkanı Meknun Hatipoğlu, Vaski Makine İkmal Müdürü Rahmi Turgut, Erciş Belediye Meclis Üyesi Ramazan Alver, Gülderen Varlı ve Mehmet Seyat'ın içişleri bakanlığı mülkiye başmüfettişince görevden uzaklaştırıldığı öğrenilmiştir.
Hakkında yakalama kararı çıkartılan Erciş belediyesi eş başkanı Abdurahman çağan gözaltına alınmış, savcılığa sevk edilen çağan tutuklanmıştır.
Yine DBP Gevaş Belediye Meclis üyesi Cevdet Altındaş örgüte üye olmak suçundan tutuklanmıştır.
DBP Tuşba İlçe Eş Başkanı Harika Uyar’ı evine baskın düzenleyerek gözaltına alan polisler ardından DBP Tuşba İlçe binasına baskın düzenleyerek aramalar gerçekleştirmiştir.
Belediye bünyesinde faaliyet yürüten Ronahi Kültür ve Sanat Merkezi çalışanı Emrullah Denizman evine yapılan baskınla gözaltına alınmıştır.
Çaldıran Belediyesi'ne onlarca polis tarafından baskın düzenlenerek aramalar yapılmıştır.
Son üç aylık dönemde de Basın özgürlüğü konusunda ''12 Eylül Askeri Darbesi '' uygulamalarını aratmayan ve hatta kimi zaman aşan baskılarla karşı karşıya bulunduğunu söylemek isteriz. Özellikle siyasal iktidarın düşünce dünyası ile uyuşmayan muhalif basına yönelik göz altı, soruşturma ve tutuklama, haber sitelerine erişimi engelleme, haber takibini zorlaştırma gibi uygulamalarıyla basın özgürlüğü üzerinde sansür ve baskının oluştuğunu ifade etmek isteriz.
İpekyolu Haber Gazetesi muhabiri Fırat Kırdağ, DİHA muhabiri Ziya Ataman, Nedim Türfent ve Şermin Soydan gözaltına alınırken Gazeteci Mehmet Dursun'un DİHA'da yayınlanan haberi nedeniyle hakkında açılanan davanın sonucunda Dursun'a 2 buçuk yıl ceza verilmiştir.
JİNHA, DİHA ve bölge de yayın yapan Çaldıran Ajansa, TİB tarafından erişim engeli getirilmiştir. Son günlerde ise Gazeteci ve Vimed Başkanı İlhan Siyahtaş’a yönelik Tuşba belediyesi tarafından “terör yandaşı basın mensubu” yakıştırması yapılmış ve bu yönde kamuoyuna deklere edilmiştir. Basına yönelik sansürün yurttaşların haber alma hakkının da ihlali niteliğinde olduğunu hesaba katarsak, basın ve toplumsal kesimlerin adeta sesinin kısılmaya çalışıldığını anlamak güç değildir.
Derneğimize yapılan başvurular, yerel ve ulusal basından edindiğimiz bilgilere göre toplamda 354 hak ihlali tespit edilmiştir” denildi.