Van’da baharın gelişiyle birlikte dağlardan toplanan yöreye özgü otlar, kent merkezindeki pazarlarda yoğun ilgi görüyor. Kenger, mendê, heliz ve tirşok gibi çeşitli pancar türleri sabahın erken saatlerinde dağlardan toplanıp tezgâhlara taşınıyor. Vatandaşlar ise bu otları hem taze tüketiyor hem de salamura yaparak kışlık olarak saklıyor.
Pazar tezgâhlarında satış yapan Fatma Ertin, Muradiye, Gevaş ve Çatak ilçelerindeki yüksek kesimlerden ot topladıklarını söyledi. Sabahın erken saatlerinde yola çıktıklarını belirten Ertin, “Eğer toplama alanımız uzaksa saat 04.00’te yola koyuluyoruz. Getirdiğimiz otları hem pazarda hem de mahalle aralarında satıyoruz” dedi.
Yurttaşlar hem sağlığı hem geleneği yaşatıyor
Pazarda heliz satın alan Sümeyye Can, bu otların hem lezzetli hem de faydalı olduğunu dile getirdi. “Yağda kavuruyor, peynire karıştırıyor ve kurutarak kışa saklıyoruz. Şeker ve tansiyona iyi geldiğini biliyoruz. Kilosu bu yıl 50 TL ama yine de alıyoruz. İstanbul’daki çocuklarıma da gönderiyorum” diye konuştu.
Yurttaşlardan Hurşî Turgut ise köy hayatını özlemle andı: “Eskiden yaylalarda bolca olurdu. Dilediğimiz gibi toplardık. Şimdi bir kilo mendê almakta zorlanıyoruz. Köyde doğayla iç içeydik ama şehirde pancara bile hasret kaldık.”
Otlar geçim kaynağı oldu
Pazar esnafı Aydın Kırmız, ot toplama işini organize bir şekilde yaptıklarını söyledi. “Gevaş, Çatak ve Bahçesaray dağlarında çalışan ekiplerimiz var. Onlar topluyor, biz de pazarda satışını yapıyoruz. Sadece Van’dan değil, şehir dışı ve yurtdışından da sipariş alıyoruz” dedi.
20 yıldır bu işi yaptığını anlatan Tahir Döner ise toplama işinin uzmanlık gerektirdiğini ifade etti: “Her otun yetiştiği yer farklı. O nedenle 10-15 kişilik ekiplerle sahaya çıkıyoruz. Bu işi sadece iki ay yapabiliyoruz. Sonrasında peynir sezonu başlıyor” diye konuştu.
“Bu yıl verim düşük ama talep devam ediyor”
Pazarcılardan Yusuf Girgin de, iklim koşullarının ot verimini etkilediğini dile getirdi: “Bu yıl kar az yağdığı için otlar yeterince verimli olmadı. Ürünler zayıf, biz de fiyatları düşürdük. Bu durum kazancımızı olumsuz etkiliyor ama halk yine de bu otlara büyük ilgi gösteriyor.
Bu Bir İlandır
