İsrail sabaha karşı İran'a başlattığı saldırıda Genelkurmay Başkanı ve Devrim Muhafızları Komutanı, nükleer bilimciler gibi önemli isimleri hedef aldı. Sivillerin de hayatını kaybettiği saldırıda Natanz Nükleer Tesisi’nde ağır hasar meydana geldi.
İsrail, bu sabah saatlerinde İran'a nükleer tesislerine yönelik olduğunu savunduğu "önleyici, kesin ve birleşik bir saldırı" olarak nitelendirdiği bir saldırı başlattı.
Tahran, Tebriz ve Natanz kentlerinde patlama sesleri duyuldu.
İran basını başka bölgelerin de hedef alındığını bildirdi. İran Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla bilinen "Sepahnews", İsrail'in Tebriz kentinde 5 noktayı hedef aldığını duyurdu.
İran resmi haber ajansı IRNA, başkent Tahran'da aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu sivillerin hayatını kaybettiğini bildirdi. Tahran'da sivil yerleşimlerdeki bazı binaların nokta atışlarla vurulduğunu, bu binaların çevresinde İran güvenlik güçlerinin önlem alarak yaklaşılmasına izin vermediğini bildirdi.
Genelkurmay Başkanı ve Devrim Muhafızları Komutanı ile nükleer bilimci isimler yaşamını yitirdi
Fars Haber Ajansı, İsrail saldırısında İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ve Hatem el Enbiya Üssü Komutanı Tümgeneral Gulam Ali Reşid’in öldürüldüğünü duyurdu.
İsrail'in İran'a saldırılarında 6 nükleer bilim insanı da hayatını kaybetti.
İran'ın yarı resmi haber ajansı Tesnim'e göre, İsrail'in sabaha karşı İran'ın farklı kentlerine düzenlediği saldırılarda Abdulhamid Menuçehr, Ahmed Rıza Zülfikari, Emir Hüseyin Fıkhi, Motlabizade, Muhammed Mehdi Tehrançi ve Feridun Abbasi adlı nükleer bilim insanları yaşamını yitirdi. Saldırıda hayatını kaybedenlerden Feridun Abbasi, İran'ın Atom Enerjisi Kurumu Başkanı olarak bir dönem görev yaptı. Abbasi, 2010'da İsrail'in suçlandığı suikast girişiminden yaralı kurtulmuştu. Yaşamını yitiren diğer bilim insanı Muhammed Mehdi Tehrançi ise İslami Azad Üniversitesi Rektörlüğü görevini yürütüyordu.
İsrail, suikast saldırılarını ilgili kişilerin yaşadıkları evlere yönelik füze saldırılarıyla yaptı.
İran Atom Enerjisi Örgütü de Natanz Nükleer Tesisi’nde ağır hasar meydana geldiğini doğruladı. İran’ın Natanz nükleer tesislerinin yakınından geçen Kum-İsfahan otoyolu trafiğe kapatıldı
İran'dan açıklama: Sert karşılık verilecek
Devlet televizyonuna göre, İran Lideri Ali Hamaney İsrail'in İran'a yönelik saldırılarını ilişkin yazılı mesaj yayımladı ve İsrail'e sert karşılık vereceklerini açıkladı.
Hamaney mesajında, İsrail'in yerleşim yerlerine yönelik saldırı ile "kötü doğasını" gösterdiğini anlatarak, "Bu rejim, ağır bir cezanın kendisini beklediğini bilmelidir" ifadesini kullandı.
İran silahlı kuvvetlerinin İsrail'i rahat bırakmayacağını söyleyen Hamaney, "Düşmanın saldırılarında birkaç komutan ve bilim insanı şehit oldu. Yerlerine geçenler ve meslektaşları, görevlerini derhal üstlenecektir" dedi.
Hamaney, mesajında, "Siyonist rejim, bu cinayetle kendisi için acı ve ıstıraplı bir kader hazırladı ve kesinlikle bunun karşılığını alacaktır" ifadesine yer verdi.
İran, İsrail'in saldırılarının ardından 15 Haziran'da yapılacak ABD ile nükleer müzakereleri durdurdu.
İran Genelkurmay Başkanlığı Sözcüsü: Saldırılar ABD’nin yardımıyla gerçekleştirdi, ağır bir bedel ödeyecekler
İran devlet televizyonuna konuşan Şikarçi, "İsrail, İran'a saldırılarını ABD'nin yardımıyla gerçekleştirdi. Ağır bir bedel ödeyecekler. İran silahlı kuvvetlerinin sert karşılığını beklesinler" dedi.
İranlı yetkili, İsrail saldırısında bazı komutanların hayatını kaybettiğini belirtti ancak resmi açıklama yapmadı.
İran hava sahası kapatıldı
Öte yandan Sivil Havacılık Kurumu Halkla İlişkiler Müdürü Mehdi Ramazani, ülkenin hava sahasının ikinci bir duyuruya kadar kapatıldığını duyurdu.
Netanyahu: Tehlike ortadan kalkana kadar İran'a saldırılar sürecek
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'a saldırı düzenlediklerini belirterek, "tehlike ortadan kalkana kadar" saldırıların süreceğini söyledi.
Netanyahu, İsrail Başbakanlık Ofisi tarafından yayınlanan konuşmasında, "İsrail'in bekasına yönelik tehdidi bertaraf etme" gerekçesiyle İran'a saldırı başlattıklarını öne sürdü.
İsrail'e yönelik İran tehlikesi ortadan kalkana kadar saldırıların süreceği tehdidinde bulunan Netanyahu, İran'ın İsrail'e karşı soykırımcı söylemler geliştirdiğini ve bunu nükleer programıyla desteklediğini iddia etti.
Netanyahu, İran'ın atom bombası üretebilecek kadar uranyum zenginleştirdiğini ve silah üretmek için daha önce atmadığı adımları attığını söyledi. İran'ın bu hızla çok kısa sürede nükleer silah üretebileceğini söyleyen Netanyahu, bunun İsrail için tehlike olduğunu savundu.
Netanyahu, başlattıkları saldırının adının "Yükselen Aslan" olduğunu duyurarak "İran'ın nükleer zenginleştirme programının kalbine saldırdık. Natanz'daki İran'ın ana zenginleştirme tesisini hedef aldık" dedi.
İran'ın balistik füze programına saldırdıklarını belirten İsrail Başbakanı, geçen yıl İran'ın kendilerine 300 füze ateşlediğini, kendilerinin ise bir ton patlayıcı taşıyan 25 füze ateşlediklerini belirtti.
Netanyahu, İran'ın 3 yıl içinde 10 bin balistik füze üretmeyi hedeflediğini ve bunun kabul edilemez olduğunu savunarak İran'a çok büyük darbe vurduklarını, sorunlarının İran halkıyla değil rejimiyle olduğunu ileri sürdü.
Netanyahu X sosyal medya platformundan da "Ben de biliyorum, siz de biliyorsunuz, bedava savaş yoktur" ifadesini kullanarak İsraillilerin sığınaklarda alıştıklarından daha uzun süre kalmaları gerekebileceğini bildirdi. İran'a karşı "başarılı bir açılış saldırısı" yaptıklarını iddia eden Netanyahu, İran'ın üst düzey komutanlarını, nükleer tesislerini ve bilim adamlarını vurduklarını kabul etti.
Netanyahu, İsraillilerin sığınaklarda şimdiye kadar alıştıklarından daha uzun süre kalmaları ve gıda stoku yapmaları gerekebileceğini belirtti.
İsrail Ordusu: İran İsrail ve tüm dünya için tehdit
İsrail ordusu, İran'ın nükleer programını vurmak için "önleyici, hassas ve kombine" bir saldırı başlattıklarını duyurdu.
İran'a düzenlenen saldırılara onlarca jetin katıldığı bildirilen açıklamada, "İran'ın farklı bölgelerindeki nükleer hedefler de dahil olmak üzere düzinelerce askeri hedefe yönelik saldırıları içeren ilk aşama tamamlandı" ifadesi kullanıldı.
İran'ın nükleer silaha sahip olmaya "her zamankinden daha yakın" olduğu iddia edilen açıklamada, İran'ın silahlarının İsrail ve tüm dünya için tehdit oluşturduğu savunuldu.
İsrail'in vatandaşlarını savunması gerekçesiyle "gerekli olan her yere" saldıracağı tehdidinde bulunuldu.
ABD'den açıklama: Saldırılara dahil değiliz
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, "En büyük önceliğimiz bölgedeki Amerikan güçlerini korumaktır" ifadesini kullandı.
Rubio, İsrail'in İran'a yönelik düzenlediği saldırı sonrası yazılı açıklama yaptı.
Ülkesinin saldırıda dahlinin olmadığını belirten Rubio, "Bu gece İsrail, İran’a karşı tek taraflı bir harekette bulundu. İran'a yönelik saldırılara dahil değiliz" değerlendirmesinde bulundu.
Rubio, İsrail'in, saldırı öncesi ABD'yi bilgilendirdiğini ve bu adımı "kendi meşru müdafaası" için attıklarını kendilerine bildirdiklerini aktardı.
Başkan Donald Trump'ın talimatıyla ABD yönetiminin, bölgedeki güçlerini korumak için gerekli tüm adımları attığını ifade eden Rubio, bölgesel ortaklarıyla temas halinde olduklarını da kaydetti.
Rubio, açıklamasının sonunda ülkesinin saldırıyla bir ilgisi olmadığını yineleyerek Tahran yönetimini "Açık konuşayım: İran, ABD çıkarlarını ya da personelini hedef almamalıdır" ifadeleriyle İran'ı bölgedeki ABD varlığını hedef almaması konusunda uyardı.
ABD Başkanı Donald Trump da ilk açıklamasında “İran nükleer bomba sahibi olamaz ve müzakere masasına geri dönmeyi umuyoruz. Göreceğiz. Liderlik kadrosunda geri dönmeyecek (ölen) birkaç kişi var” dedi.
İran ile nükleer müzakere sürecini devam ettirmeyi umduklarını söyleyen Trump, "Gerekirse İsrail'i savunacağız" dedi.
Petrol fiyatlarında artış
Petrol fiyatları, İsrail'in İran'a saldırı düzenlemesinin ardından yüzde 7'den fazla yükseldi.
Brent petrolün varil fiyatı, Türkiye saatiyle 04.10 itibarıyla yüzde 7,40 artışla 74,49 dolara çıktı.
Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili de yüzde 7,86 yükselişle 73,39 dolara tırmandı.
(Kaynak: SoL Hbr)
