Emekliler hakkında Meclis Araştırma Komisyonun kurulması için önerge veren CHP Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Mühip Kanko açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “AKP Hükümetleri 22 yıllık iktidarları döneminde emeklilere umut vermiş, ancak emeklilerin bu umutları hep bir başka bahara kalmıştır. Emekliler siyasi iktidar tarafından sürekli aldatılmış ve hayal kırıklığına uğratılmıştır. Emekliler arasındaki maaş adaletsizliğini gidereceğini vadeden AKP hükümeti buna karşın emekli maşını daha da adaletsiz hâle getirmiştir.
“EMEKLİNİN ALDIĞI MAAŞ EV KİRASINA YETMİYOR”
İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli gibi büyükşehirlerde ve birçok kentte emeklinin aldığı düşük maaşlar, maalesef ev kiralarına bile yetmiyor! Her geçen yıl artan Ülke nüfusundaki emekli sayısı yılsonu itibariyle 16 milyona dayanacak. Evini geçindiremeyen, kirasını, elektriğini, doğalgazını ödeyemeyen, emeklilerimiz çok zor durumda. Emekliyi yüksek enflasyona ezdiren ve yoksulluğa mahkum eden bu maaş politikası biran önce revize edilmelidir. Bu yılsonu itibarıyla maaş ödenecek emekli sayısı 15 milyon 900 bin dolayında olacağı öngörülmektedir. 15 milyonun üzerinde emeklinin %80’nin aldığı emekli aylığı ile geçinemediği, yokluk ve açlık sınırının altında yaşam mücadelesi verdiği, ömrünün geri kalanında refah düzeyinde yaşamak için mücadele içinde olacağı, muhalefet tarafından bilindiği kadar, ülkeyi yöneten iktidar tarafından da bilinmektedir. Ama İktidar kendisini ve yandaş müteahhitlerini zengin emenin derdinde düştüğü için emekliyi düşünmemektedir” ifadelerini kullandı.
“DUL VE YETİM AYLIK ORANLARI ÇOK VAHİM DURUMDA”
2023'e ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı verilerine göre; dört kişilik bir ailenin açlık sınırının 10 bin 373 TL'ye, yoksulluk sınırı 33 bin 788 TL'ye yükseldiği, bekâr bir çalışanın yaşama maliyetinin aylık 13 bin 4711 TL'ye çıktı bu yüksek enflasyonist ortamda emekli aylığının 7500 lira olması, dul ve yetim aylığının 3.750 lira ile 5.625 liralarda kalması; emekliyi, dul ve yetimi açlığa ve yoksulluğa mahkûm etmekten başka bir şey değildir. Maalesef ülkemizdeki milyonlarca emeklinin yaşadığı ekonomik sorunlar, mevcut iktidar tarafından bilinmesine rağmen yıllardır görmezden gelinmekte ve bu sorunlar bir türlü çözüme kavuşturulmamaktadır.
Anayasanın 2. maddesine göre Türkiye Cumhuriyeti “sosyal bir hukuk devletidir”. Yine, Anayasanın 55. Maddesi, ücrette adaleti hükme bağlamış ve maddenin 1. fıkrasında “ücret, emeğin karşılığıdır” denilmiştir. Ve beraberinde Anayasanın 60. maddesinde de “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar.” denilerek sosyal güvenlik hakkı, Anayasal olarak güvence altına alınmıştır.
Bu Anayasal düzenlemelere rağmen, sosyal devlet ilkesinden uzak uygulamalar sergileyen AKP hükümeti, fakirliğe, açlığa muhtaç ettiği insanlara gıda ve kömür dağıtmayı, sosyal yardım konusunu istismar ederek bir siyasi rant hesabına dönüştürmüştür. Ekonominin büyüdüğü iddia edilen bir dönemde, bireye düşen refah payından yoksun olan emekli, dul ve yetimlerimiz, Anayasamızda yer alan 'Sosyal Devlet' ilkesi gözetilmeden açlık sınırının altında borç içinde yaşamak zorunda bırakılmaktadır.” Dedi.
“GELİR ADALETSİZLİĞİNDE OECD ÜLKELERİ ARASINDA İLK SIRALARDAYIZ”
Bugün ülkemizde emekli, dul ve yetimlerin tamamına yakını açlık sınırının altında aylık almaktadır. Dul ve yetim aylığı 3.750 lira ile 5.625 lira maaş alarak yaşam mücadelesi vermektedir. SGK’nın verilerine göre prim ödeyen çalışan sayısının 24 milyon 200 bin kişi olduğu ülkemizde, emekli yurttaş sayımız 2010 yılında 9 milyon 498 iken, 2023 yılı verilerine göre, yılsonu itibariyle 15 milyon 900 bin kişi devletten emeklilik, malullük, ölüm aylığıyla, dul ve yetim maaşı alacak. Böylesine büyük ve önemli bir kesim sosyal güvenlik hakkı olan emeğinin karşılığını almaktan yoksun bırakılmakta, sosyal devlet ilkesinin gereklerinden yeteri kadar yararlanamamaktadır. Gelir dağılımındaki adaletsizlikte bile OECD ülkeleri arasında ilk sırlarda yer almaktayız!
AKP Hükümetleri 22 yıllık iktidarları döneminde emeklilere umut vermiş, ancak emeklilerin bu umutları hep bir başka bahara kalmıştır. Emekliler siyasi iktidar tarafından sürekli aldatılmış ve hayal kırıklığına uğratılmıştır. Emekliler arasındaki maaş adaletsizliğini gidereceğini vadeden AKP hükümeti buna karşın emekli maşını daha da adaletsiz hâle getirmiştir.
Ülkedeki gelir adaletsizliğinin emekli vatandaşlarımızın onurlu yaşamlarını sürdürebilecekleri bir düzenlemeyi kapsaması amacıyla, emeklilerimizin sorunlarının ve çözüm yollarının derinlemesine araştırılması, eksikliklerinin giderilmesi, destekleme yollarının araştırılması, idari ve kurumsal yasal düzenlemelerin yapılması amacıyla Meclis Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz.”
