Derinleşen ekonomik krize ve art arda yapılan zamlara tepki gösteren pazar esnafı, iş yapamaz duruma geldiklerini belirterek, iş yerlerini kapatmak zorunda kalacaklarını söyledi.
AKP iktidarının yarattığı çoklu krizler, yaşamın her alanını etkileyeme devam ediyor. Her gün yapılan zamlar, halkın alım gücünü düşürüyor, yoksulluğu derinleştiriyor. Sonbahar mevsimiyle birlikte sebze ve meyve fiyatlarına yapılan zamlar, hem üreticiyi hem tüketiciyi olumsuz etkiliyor. Van İpetkyolu (Rêya Armûşê) ilçesinde kurulan pazarda, ekonomik kriz nedeniyle eski günlerden eser kalmadı. Pazar esnafından Halis Sevil, önceki yıllarda bir günde çuval çuval soğan sattığını ancak son zamanlarda az sayıda olan ürünleri dahi satamadığını dile getirdi.
KIŞIN FİYATLAR ARTACAK
Zamlarla birlikte artan fiyatlar nedeniyle satış yapamadığını dile getiren Sevil, “Fiyatlar çok yüksek. Fiyatlar yüksek olunca, müşteri ürün alamıyor. Para var ama değeri kalmadı, çünkü hiç bir şey alınmıyor. Zararına çalışıyoruz artık. Bu yaştan sonra kimse bana iş vermez, ben de mecburiyetten bu işi yapmaya devam ediyorum. Geçen yıllara göre bin TL’ye 4 aylık malzeme alıyordum, bugünkü koşularda 10 bin TL’ye 1 aylık malzeme ancak alabiliyorum. Kışa doğru fiyatlar iki katına çıkacak. Bu kriz herkesi çok kötü etkiledi. 8 yıldır pazarcılık yapıyorum ama böylesi bir krizi ilk defa görüyorum” dedi.
HALK ALIŞVERİŞE GİDEMİYOR
Zamlar nedeniyle fiyatların önünün alınamadığı bir noktaya gelindiğini söyleyen esnaf Baki Ağaçkaya, “Müşteriye fiyat söylemeye çekiniyoruz. Bizler de müşteriler gibi aldığımız malı, ertesi gün aynı fiyata alamıyoruz. Müşteri artık alışverişe gelmiyor. Müşteri olmayınca da tüm günü oturarak geçiriyoruz. Piyasa günden güne eriyor, cebimize giren bir kuruş para yok, karın tokluğuna çalışıyoruz. Ekonomi çok kötü durumda. Bugün aldığını, sabah aynı fiyata alamıyorsun. Önceden mal alırken taksit, çek vardı ama şimdi öyle değil; aldığımız malın hemen parasını vermemiz gerekiyor. Artık saat başı fiyatlar değişiyor. Kışın bu fiyatların çok daha yükseleceğini biliyoruz” diye belirtti.
50 ESNAF KEPENK KAPATTI
Önceki yıllara göre satışların ciddi oranda düştüğünü aktaran Nurullah Bakan adlı esnaf, yaşadığı durumu şöyle anlattı: “Ekonomik krizden dolayı 50 esnaf arkadaşımız işi bırakmak zorunda kaldı. Önceden 1 TL’ye sattığım toka, şu an 25 TL. Bu fiyatlar da müşteriye pahalı geliyor. Geçen yıl günde 100 toka satarken, bu yıl günde en fazla 10 adet satabiliyorum. Alım gücü de baya bir düşmüş durumda. Geçen yıllarda muhatap olduğumuz müşteri sayısı bin ve üzeriyken, bu yıl ise ya yüz müşteri gelir ya da gelmez. Bu işe nasıl devam edeceğiz bilemiyoruz. Kışın meyve ve sebze fiyatları çok pahalı olacak. Kendi evimde benimle birlikte 3 kişi daha çalışıyor ama ancak geçinebiliyoruz.”
ESNAF DA MÜŞTERİ DE AYNI
Sabri Harhar adlı esnaf ise, ekonomik kriz nedeniyle satış yapamadıklarını ifade ederek, “Kimsenin alım gücü yok. Sattığım ürünleri ertesi gün aynı fiyata alamıyorum. Geçen yıllara göre 100 adet havlu satıyordum, şimdi ancak 10 adet satabiliyorum. Kimsenin ürün alacak durumu yok. Zararına çalışıyoruz. Artık fakirlik ve zenginlik diye bir kavram kalmamış. Her şey olmuş nakit para. Ne biz taksitle ürün alabiliyoruz ne biz müşteriye taksitle ürün satabiliyoruz. Esnaf da müşteri de aynı durumda” dedi.
