Yerel yönetimlerin belirleneceği Mahalli İdareler Seçimleri, 31 Mart 2024’te gerçekleştirilecek. 6 aydan az bir sürenin kaldığı seçimler öncesi özelikle sınır hattında bulunan kentlerde "seçmen taşıma" konusu gündemde. Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti), 29 Eylül'de yaptığı açıklamada, AKP'nin Şirnex ve ilçelerinde oyları taşıyarak, seçim sonuçlarını değiştirmek istediğini açıkladı. Hemen sonrasında Agirî'de benzer bir konu gündeme geldi. Yeşil Sol Parti Agirî Milletvekili Nejla Demir, gümrük memurlarına ikametgahlarını Bazîd ilçesinden (Doğubayazıt) Agirî merkeze taşımaları için baskı yapıldığını kaydetti.
Yeşil Sol Parti tarafından gündeme getirilen "seçmen taşıma" konusu, 2019 yılında yapılan yerel seçimleri akıllara getirdi. AKP, 2019 yerel seçimlerinde Federe Kurdistan Bölgesi sınırındaki kentlere çok sayıda asker ve polis taşıyarak, buradaki seçim sonuçlarına müdahale etti. 2019'da en çok taşımanın yapıldığı kentler Şirnex ve Colemêrg ile bağlı ilçeler oldu.
AKP, MHP'nin de desteğiyle Şirnex merkez ve bağlı Qileban (Uludere) ve Elkê (Beytüşşebap) ilçeleri ile Colemerg’in Şemzînan (Şemdinli) ve Sêrt’in Dihê (Eruh) ilçelerine 2019 seçimlerde binlerce asker, polis ve korucu taşıdı. Asker, polis ve korucu taşımaları sadece il ve ilçelerle sınırlı kalmadı, Şirnex'in birçok beldesine de yüzlerce "seçmen" taşındı. Seçimler öncesi birçok harabe binaya ve boş araziye onlarca kişinin seçmen kaydının yapıldığı ortaya çıktı.
Seçimlerde "pilot" bölge olarak seçilen sınır hattı kentleri, taşımalı asker, korucu ve polislerin blok halinde kullandıkları oylar nedeniyle AKP'ye geçti.
NÜFUS MÜDÜRÜNÜN İTİRAFLARI
Yerel seçimlerde 10 bini aşkın asker, polis ve korucunun taşındığı Şirnex'teki bu durum, daha sonra İl Nüfus Müdürlüğü’nde Müdür Yardımcısı olan Hekim Demir'in kaleme aldığı mektupla da doğrulandı.
Demir, yerel seçimlerde 11 bin askerin Şirnex’e taşındığını ve dönemin valisi olan Emniyet Genel Müdürü Mehmet Aktaş ile AKP eski Milletvekili Rizgin Birlik’in talimatıyla yapıldığını itiraf etti.
Seçimlere müdahale sadece bununla sınırlı da kalmadı. Aynı zamanda Şirnexliler "kenti il olmaktan çıkaracağız" ya da "kömür ocaklarınızı kapatacağız" şeklinde AKP'li sermayedarlar üzerinden tehdit edildi.
UYSAL'DAN SEÇMENLERE UYARI
Konuyu değerlendiren Yeşil Sol Parti Şirnex Milletvekili Newroz Uysal Aslan, “Halkımız belli aralıklarla kendi adreslerini e-devlet üzerinde kontrol etmelidir" uyarısında bulundu. 1990’lı yıllardan bugüne Kurdistan'da yasalar uygun bir seçimin yapılmadığını söyleyen Uysal, "Son yıllarda seçim güvenliği açısından birçok problem yaşanıyor. Bunların başında hayali seçmen, vefat edenlerin yerine oy verme ve seçim endeksli adres değişiklikleri geliyor" dedi.
Uysal, AKP-MHP’nin seçim öncesi seçmen taşıdığına işaret ederek, "Bunu daha çok denetlenebilirliği az kamu görevlileri, asker ve korucular üzerinden yapıyor. 2019 yerel seçimlerde bu taktikle Şirnex’te nasıl kazandığını gördük. Bir sürü başvuru yapılmasına rağmen itirazlar reddedilmişti. İşten atılan bir nüfus memuru o dönem her şeyi itiraf etti" diye kaydetti.
‘KÖYLÜLERE BASKI YAPILIYOR’
Yerel seçimler yaklaşırken kırsal kesimde yaşayan yurttaşlara baskıların arttığını aktaran Uysal, "Şirnex merkez, Basa (Güçlükonak), Elkê ve Qileban ilçelerinde seçimleri etkileyecek şekilde, belli olmayan güçler tarafından köy köy gezilerek halk baskı altına alınmaya çalışılıyor. Bunu kabul etmeyen köy muhtarlarına da baskılar yapılıyor. Bu hukuksuzluğa karşı her ilçede nüfus müdürlükleri ve Yüksek Seçim Kurullarına (YSK) başvuruda bulunduk” diye belirtti.
KÜMESTE 3 SEÇMEN KAYDI!
YSK’nın listeleri yenilemediği için seçmen hareketliliğini net olarak belirleyemediklerini ifade eden Uysal, "2018-2019 ve 2023 seçimleriyle bir karşılaştırma yapamıyoruz. Bu nedenle herkes e-Devlet üzerinden belli aralıklarla adreslerini kontrol etmelidir. Eğer tanımadıkları birileri adreslerinde kayıtlıysa itirazlarda bulunmalıdırlar. 2023 genel seçimleri hazırlık sürecinde usulsüzlüklere karşı bir çalışma yaptık. Qileban ilçesinde bir kümeste 3 kişinin kaydının yapıldığı ortaya çıktı. Öğretmen evlerinde ya da asker ve polis lojmanlarına bu kez kayıtlar yaptırılıyor” ifadelerini kullandı.
Yapılanların sadece usulsüzlükle açıklanamayacağını vurgulayan Uysal, şunları söyledi: "Bu aynı zamanda bir suçtur ve bir cezası vardır. Çünkü bu bir köyün, bir ilçenin, bir şehrin ve bir ülkenin kaderini değiştirecek potansiyelde olan işlemlerdir. Yaşanacak usulsüzlüklere karşı suç duyurularımız olacaktır."
MA / Mehmet Güleş - Zeynep Durgut
