Başımızı, hangi taşlara vurmalıyız bilemedim. Vaziyet o derece vahim yani…
Konu Van Çevre Yolu Projesi…
Edremit’ten başlayarak Erek Dağı eteklerini dönen, önce Özalp, sonra Erciş Karayoluna bağlanması gereken, hepi topu 41 kilometrelik Çevre Yolu projesi.
*****
Hepimizin akrabası olmuş fakat bir türlü kendisiyle müşerref olamadığımız “Van Çevre Yolu”, bilgelik okyanusunda yüzen yöneticilerimizin riyasetinde, 15 yıl önce doğmuştu.
Doğru bir yol izlense ve tamamına erdirilse, tam da ihtiyacımız olan, çok doğru, hatta geç bile kalınmış olan bu proje, Van’da yapılan hemen her işte olduğu gibi yine saç baş yolduracak vaziyete getirilmiş durumda. Maalesef.
****
En başından alacak olursak, Van’ın kağıt üzerinde iki tane çevre yolu projesi var. İlki Van Çevreyolu, diğeri Edremit Çevreyolu.
Edremit Çevre Yolu; Van Çevre Yolu’nun başlangıç noktası olacak olan Hilmi Irak İlköğretim Okulu yanından başlıyor. Güneye devam ederek kiracılar TOKİ’nin kenarından geçip Çiçekli’den sonra Gevaş-Gürpınar yol ayrımına bağlanıyor.
Bu projenin hayata geçtiğini görmeye ömrüm yeter mi bilmiyorum. Umarım sizlerin yeter. Bizim konumuz bugün Van Çevreyolu.
Van Çevre Yolu, kendi içinde 3 etaptan oluşuyor.
1’İNCİ VE 3’ÜNCÜ ETAPLAR BU YIL AÇILACAK
Birinci etap, demin bahsettiğim Edremit yolu üzerindeki Hilmi Irak İlköğretim Okulu ile Kılıçlar Ticaret’in arasındaki boşluktan başlayarak Memursen Toki’nin alt kısmına, oradan sağa dönerek Van-Hakkari Karayolu’nun Kurubaş mevkisine kadar devam ediyor.
Toplam 11 Km. Bu etap bir miktar tamamlanmış. Kısa süre önce Van’a gelen Ulaştırma Bakanı’nın açıklamasına göre 2025’in sonunda hizmete girecek.
İkinci etap biraz karışık. Önce 3. Etabı anlatmam gerekiyor.
3. Etap, Sıhke Gölü civarında Özalp Yolu üzerinde start alıyor. Kuzeye doğru Beyüzümü Mahallesi’nin kenarından devam ediyor, 5-6 km sonra sola dönerek Organize Sanayi Bölgesi’nin üst tarafından geçerek eski Ziraat Meslek Lisesi’ne yakın bir yerde Erciş Karayoluna çıkıyor.
Bu etap 18 Km’lik. Büyük oranda tamamlanmış durumda. Ulaştırma Bakanı’nın açıklamasına göre 1. Etap gibi 2025’in sonunda açılacak.
Çok ama çok gecikmiş olsa da, başta bu her iki etapta alının teriyle çalışan emekçilerimizin her birinin, ve tüyü bitmemiş yetimin hakkına girmeden katkısı olan tüm yetkililerin eline ve emeğine sağlık.
NE FAYDASI OLACAK
1. Etap Edremit’ten gelen ve Gürpınar yönüne dönecek olan, 3. Etap, Özalp’ten gelen ve Erciş istikametine gidecek araçların tercih edeceği bir yol. Ya da tam tersi.
Ancak ben bu ilçeler arasında bu kadar yoğun gidiş geliş var mı, pek emin değilim. Kaldı ki alternatif yollar da yok değil.
Yani bu iki etap derdimize derman, şehir trafiğine merhem olur mu? Hayır.
Açıkçası 15 yılın sonunda, Çevre Yolu açıyoruz diye önümüze konulan bu şey, utanç vericidir.
“Alın bununla oyalanın”, demekten başka bir anlamı yok. Bu yaklaşım vatandaşın aklıyla dalga geçmektir.
2. ETAPTA KAZMA VURULMUŞ DEĞİL
Gelelim 2’inci etaba. İşin esas can alıcı kısmı burası.
2. Etap demin bahsettiğim 1. Etabın bittiği Kurubaş ile, 3. Etabın başladığı Sıhke Gölü mevkii arasındaki en önemli Etap. Namı diğer İpekyolu Etabı.
13 kilometre. Kurubaş’tan başlayıp, Erek dağının eteklerinden devam ediyor. Kevenli Toki’nin üst, Bostaniçi Toki’nin alt kısmından, Bostaniçi Mahallesi’nin doğusundan geçerek Sıhke Gölü’nün civarında 3. etaba bağlanıyor.
Fakat bu etapta henüz tek kazma vurulmuş değil. Nedenini yazının devamında bulacaksınız. Ancak burada önce 2. Etabın önemini ve bir bütün halinde faaliyete geçtiği takdirde çevre yolunun nelere yol açabileceğini tespit etmekte fayda var.
ETKİSİ ÇOK BÜYÜK OLUR
Van’ı çevreleyecek olan yol, tüm etapları ile tamamlanabilirse eğer, 3 gidiş, 3 geliş olmak üzere 6 şeritli olacak. Yol güzergahında 7 köprülü kavşak, demir yolu üst geçidi, 4 hemzemin geçit, 3 alt geçit ve yaklaşık 80 menfez inşa edilecek.
Doğrusu bu tam da ihtiyacımız olan şey. Kentin yapısına, ticaretine bölgesel kalkınmaya katkı sağlar.
Mütemadiyen gündeme getirdiğimiz şehrin önemli sorunlarına çözüm altyapısı olur.
Bağlantı yollarının inşası ile Van’ın en önemli sorunu olan trafik sorunu ciddi manada hafifler. Sıkışmış haldeki Van şehri nefes alır.
Çevre yolu güzergahında uygulanacak imar disiplini sayesinde, kent zaman içinde düzenli, modern ve depreme dayanıklı, bir alana akarak ferahlayabilir. 50 yıllık bir planlama ile 500 bin nüfusun barınacağı, kurumların, alışveriş merkezlerinin, sosyal tesislerin doğal hayatın, yaşam alanlarının bir arada olduğu modern bir alan inşa edilebilir.
Aynı zamanda beyin ve sermaye göçüne engel olunur, önemli bir ekonomik aktiviteye dönüşebilir.
Çevre yolu etrafında imara açılan alanlar, Van’dan göç eden yatırımcıyı cezbedebilir, Van’ın ekonomik gelişimine katkı sağlayarak yeni bir soluk ve yeni bir heyecan getirebilir.
Çevre yolu iş adamından mühendisine, gencinden yaşlısına, işsizinden iş sahibine herkesin hayatına pozitif katkı sağlayabilir.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı verilerine göre tamamlandığında; bir yılda akaryakıt ve zamandan toplamda 434 Milyon Liralık tasarruf sağlayabilir.
Yani çevre yolu sadece çevre yolu değil, modernleşme, ticaret, ekmek ve aş. Çok doğru bir iş. Yıllardır kangrenleşmiş sorunlarımıza çözüm, yaşam kalitemizi arttıracak bir proje.
*****
Buraya kadar çok güzel. Ama gel gör ki kırk yılın başı atılan bu doğru adım, bu gün yazık ki Van’ımızın hevesini kursağında bırakmış, binlerce ailemizi geceleri evinde uyuyamaz, cinnet geçirme noktasına getirmiş bir garabete dönüştürülmüştür.
Neden ve nasıl mı?
Şimdi buna şöyle okkalı bir cevap vermeden önce, sizi kısa bir süreliğine Trabzon’a götürmek istiyorum. Akabinde küçük bir Karadeniz turu yapıp Van’a geri döneceğiz.
*****
Trabzon şehrimizin de bizim gibi çevre yoluna ihtiyacı var. Ulaştırma Bakanlığı adı “Trabzon Güney Çevre Yolu” olan bir proje hazırladı. 1 Mayıs 2023 günü, yani 2 yıldan az bir zaman önce temeli atıldı. Bizimki gibi 2x3 şeritli ve 3 etaptan oluşuyor, toplam 44 Kilometre.
Fakat bizimki gibi, dümdüz topraklardan arazilerden geçecek bir çevre yolu değil!
Akçaabat’an başlıyor, iki ilçeden geçerek Arsin’de Karadeniz Sahil yoluna bağlanıyor. Yol güzergahında 15 ayrı tünel açılacak. Tünellerin toplam uzunluğu 36 kilometre. 14 viyadük inşa edilecek. Vaidüklerin Toplam uzunluğu 2,1 kilometre. (Viyadük: bir vadinin, bir ırmağın üstünden bir karayolunun geçişini sağlayan, ayaklar üzerine oturtulmuş, yüksek ve uzun köprü.)
İlk etap çalışmaları hızla başladı. Yaklaşık 2 yıl içinde dağlar delik deşik edilerek çok sayıda tünel açıldı, büyük çaplı kazı ve dolgu yapıldı.
2025 tasarruf tedbirleri kapsamında bu yıl henüz ödenek ayrılmadı. Ancak kamulaştırma bedelleri dahil tamamı kamu bütçesinden ödenmek üzere projelendirildi. 18 madde uygulamasına gidilmedi.
Umarım vakitlice tamamlanır. Bu yolun Trabzon halkımıza hayırlı ve uğurlu olmasını dilerim.
*****
Sevgili okurlar, Van için son derece önemli olan bu konu, çetrefilli bir konu ve yazı doğal olarak uzun… Bu nedenle yarın kaldığımız yerden devam etmek üzere burada bir virgül bırakmakta fayda var.
Yarın meselenin en önemli kısımlarını yazacağım.
Şimdilik kalın sağlıcakla…
