Şehrin tam ortasında, 14 yıllık serüveni olan yazık edilmiş bir bina. Bugünkü parayla Yüzlerce Milyon Lira'mız gömülmüş durumda ve şimdi yıkım söz konusu.
Çoğunuzun iyi bildiği ve sıkça önünden geçtiği Mısır Çarşısı’nın bitişiğindeki,
Van çok katlı otoparkı !
Konu çok karışık ve bir o kadar mühim. Gözümüzün içine baka baka, Van’a çok büyük bir kötülük yapılmış.
Şimdi ne olacağını kimse bilinmiyor.
Yüzlerce Milyonun kat kat gömüldüğü bu çok katlı yapıyla ilgili, devam eden hukuki süreçler var. Dışı modern cam kaplamalı, içi harabe, idrar kokusu, insan-hayvan dışkılarıyla dolu. Uyuşturucu bağımlısı-tinerci mekanı olmuş. İğrençlik ötesi bir halde…
Peki bu kötülüğü Van’a kim yaptı ? Nasıl yaptı, bu işin sonu nereye varacak…? Gelin hep beraber tahlil edelim.
*****
Yıl 2011. Belediye Başkanı Bekir Kaya. Van’ın en önemli ihtiyaçlarından biri ve ilk defa eski başkanlardan Şahabettin Özarslaner’in planladığı (ancak gerçekleştiremediği) Van’ın çok katlı otopark ihtiyacı için harekete geçiliyor.
Mülkiyeti Belediyeye ait, Mısır Çarşısı üst kısmında bulunan 6 bin 682 metrekarelik, eskiden sebzecilerin bulunduğu arsaya, 424 araçlık 7 katlı, zemin katının dükkanlardan oluşacağı bir otoparkın, Yap İşlet Devret Modeli ile inşası için ihale açılıyor.
İhaleyi Van’ın tanınmış firmalarından Faruk Levent İnşaat kazanıyor. Temel atıyor. Birkaç ay sonra inşaatın 3’üncü katı yükselirken, Van depremi meydana geliyor.
Yaklaşık bir yıl boyunca artçı depremler devam ettiği ve inşaatlar durdurulduğu için yüklenici firma, mali açıdan zor durumda kalıyor. İddialara göre tefecilere bulaşıyor ve iflas ediyor. İşe devam edemeyince Belediye ile davalık oluyor. Dava 2015’e kadar sürüyor.
Büyükşehir Belediyesi, hukuki süreçleri tamamladıktan sonra, işi uhdesinde tutuyor. Direne-direne katlı otoparkın yapımı devam ediyor. 2016 Kasım’ında yüzde 80 seviyelerine ulaşıyor.
İLK KAYYUM DEVAM EDİYOR
Kasım 2016’da Büyükşehir Belediye Başkanı Bekir Kaya görevden alınarak, Vali İbrahim Taşyapan kayyum olarak atanıyor. 2 ay sonra Taşyapan’ın hemşehrisi Mustafa Yalçın, Van Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreterliği’ne getiriliyor. Katlı Otoparkın yapımı devam ediyor. Buraya kadar sorun yok.
Şuan Kayseri Talas İlçesi Belediye Başkanı olan Yalçın, o dönem birçok kez katlı otopark inşaatını ziyaret ederek basına demeçler veriyor. Haziran 2017’deki ziyaretinde, ‘bağlantı yollarının yapımı ve teknolojik altyapı montajının sürdüğünü, 1 ay sonra hizmete açılacağını’ beyan ediyor. Gerçekten de bir ay sonra bitiyor ama hizmete açılmıyor.
Temmuz 2017’de açılması gereken “Çok Katlı Otopark’ın bitmiş hali…
SATIŞA ÇIKARILDI
2 Temmuz 2017’de Valiler Kararnamesi ile merkeze çekilen Sayın Taşyapan’ın yerine, günümüzde Diyarbakır Sayın Valisi olan Murat Zorluoğlu Van Valisi olarak atanıyor.
Van halkının ve gazetecilerin açılışını heyecanla beklediği ilk Çok Katlı Otopark’ımızın yazgısı, maalesef değişiyor. Zorluoğlu Başkanlığındaki Büyükşehir Belediyesi Ağustos ayı Olağan Meclis Toplantısı’nda, çok katlı kapalı otopark ve 32 adet işyeri için satış kararı çıkıyor.
İlk satış ihalesi, 20 Eylül’de 2017’de gerçekleşiyor. Zemindeki 32 dükkan satılıyor, ancak otoparka alıcı çıkmıyor. Birkaç deneme daha yapılıyor, sonuç aynı. Talip çıkmayınca hizmete açılması beklenen ve Van’ın şiddetle ihtiyacı olan otoparkla ilgili bu kez şok bir karar alınıyor.
Aklımıza gelmeyen, başımıza geliyor. Yıkılıp, Belediye Çarşısı yapılacak !
Akıllara zarar işlerin olduğu bu dönemde, niye böyle şeyler yapıldı, kim sebep oldu bilmiyorum! Gerçekten öğrenmeyi de çok isterdim. Sadece olaya vâkıf her Vanlı gibi, ızdırap içindeyim.
ALTINDAĞ; PARKOMAT İÇİN !
Günümüz İpekyolu Belediyesi Eş Başkanı Cevdet Altındağ, o dönem Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi idi. Basına verdiği tepki demecinde, bu duruma şöyle bir yorum getirdi. “Kayyum, kentin neredeyse tüm caddelerinde uygulanan Parkomat sisteminin rantı gitmesin diye otoparkı işletmeye açmadı.”
Bu iddia doğrumu, Parkomat uygulamasının etkisi var mı, bilmem ama, olan güzelim Çok Katlı Otopark’ımıza oldu.
Bitmiş vaziyetteki otopark açılmadı, bekletildi. Bedeli mukabilinde bir mühendislik firmasına katlı otoparkın BELEDİYE ÇARŞISINA dönüştürülmesi projesi hazırlatıldı. Yapımına harcanan paranın 2 katı bütçe ile, acımasızca yıkım/dönüştürme başladı.
KENT MEYDANI PROJESİ TUTMADI
İddiaya göre, amaç burayı Belediye çarşısına dönüştürerek yanı başındaki Mısır Çarşı’sının sac barakalı dükkanlarındaki 210 esnafı ve civardaki kilimci esnafını, bu çarşıya taşımaktı. Bu sayede görüntü kirliliği kalkacak, Kent Meydanı da büyütülecekti.
Yıkım Ekim 2018 ‘de başladı. Otopark binasının içindeki rampalar, park alanları, yol ve parkurlar kesildi. Eklemeler çıkartmalar yapıldı. Binanın statiği bozuldu. Orta şiddetli bir depremde yıkılabileceği kulaktan kulağa yayıldı. Albenisi olsun diye dış cephe camla kaplandı.
Ancak plan tutmadı. Nakledilmesi planlanan kilimci esnafı ve mülk sahipleri dava açarak ‘yürütmeyi durdurma’ kararı aldırdı. Mısır Çarşısı ve Kent Meydanı yerinde kaldı.
Olan, cinsiyeti değiştirilmiş, artık otopark olmayan bu binaya oldu.
Kasım 2018’de Vali Zorluoğlu merkeze alındı, yerine Mehmet Emin Bilmez Sayın Van Valisi olarak atandı. Genel Sekreter Yalçın, 31 Mart 2019 seçimlerinde Kayseri Talas’tan başkan adayı olmak için istifa edinceye kadar, buradaki görevine devam etti.
Cam kaplama yeni bina, kaderine terk edildi.
VALİ BALCI AÇIKLAMA YAPMIŞTI !
Mayıs 2022’de Van Valisi olarak atanan Dr. Ozan Balcı, binayı incelemeye gitti. Balcı, yeni tadilatın yapılacağını, bodrum katların otopark, üst katların ise gençlik merkezi, dershane, etüt merkezi, dene-yap atölyeleri olarak hizmete açılacağını, Zabıta, Sosyal Hizmetler ile Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlıklarının da bu binada hizmet vereceğini söyledi. Bu açıklamasından sonra 1 yıl 8 ay daha Belediye Başkanlığı koltuğunda oturdu. Fakat değişen bir şey olmadı.
31 Mart Seçimlerini Abdullah Zeydan kazandı. 10 ay sonra görevden alındı. Vali Balcı kayyum olarak tekrar atandı. Şimdi ne olacak diye merakla bekliyoruz.
HESAP SORULMALI !
Dışı süslü ama, iç camları kırık, tavan kaplamaları talan edilmiş, içi pislik dolu bina metruk hale gelmiş durumda. Halkın cebinden servet harcanan bu yapı, elitist yaklaşım nedeniyle, çok ihtiyacımız olan Çok Katlı Otopark olamadan ölmüştür.
Bir büyük vicdansızlık, plansızlık ve israf söz konusudur. Bu yapıya harcanan para, imkan ve zaman ile, onun gibi 3 tane daha yapılır ve bugün arapsaçına dönmüş Van trafiğine ciddi manada çözüm bulunabilirdi.
En azından zamanında faaliyete geçmesine izin verilse, belki de elde edilecek gelirle şimdiye kadar kendisini finanse etmiş, trafik sorununa çok ciddi katkıda bulunmuş idi. Heba edilen fırsat maliyeti, hesaplanamayacak kadar büyüktür.
Ne olursa olsun bu memleket hepimizindir ve halkın bir tek kuruşunun bile böyle plansızca ve vicdansızca heba edilmesi kabul edilemez. Yetkililer artık bu binanın gerçekten yıkılıp yıkılmayacağını, ya da bundan neler yapılacağını acilen kamuoyu ile paylaşmalıdır.
Ayrıca idari ve adli soruşturma açılarak kusuru olanlar tespit edilmeli ve mutlaka cezalandırılmalıdır. Bu bir vatani görevdir.
DÜKKAN ALANLAR DA MAĞDUR
Bu arada 2017’deki ihalede 32 dükkanı satın alan vatandaşlar, hepten mağdur oldu. Mantıklı yatırım yaptığını düşünerek kendisiyle gurur duyan vatandaşlar, o zamanın değeriyle 100 bin ile 1 Milyon 400 bin arasında değişen miktarlarda peşin ödemeler yaptı.
Ancak dükkanlar teslim edilmediği gibi, Ekim 2018’deki dönüştürme çalışmasıyla statiği bozulan binada, bir çok dükkanın yapısı ve yeri değişti. Ön cepheden dükkan satın alan vatandaşa, kör nokta denilebilecek yerler uygun görüldü.
Tapuları da verilmeyen bu vatandaşlar, yıllardır mahkeme kapılarında sürünüyor. Ne dükkanlarına kavuşabildiler, ne paralarını geri alabildiler. Bu da ayrı bir vicdansızlık…
